...Yapon alimləri sərt mühitlərə yüzlərlə dəfə daha davamlı, əczaçılıq və kosmetika üçün dəyərli üzvi birləşmə istehsal edən çörəkçi mayasının bir növünü hazırladılar.
Bu, neft-kimya istehsalını əvəz edə biləcək ekoloji cəhətdən təmiz biotexnologiyaların inkişafını irəli apara bilər.
SİA-nın məlumatına görə, tədqiqat Tətbiqi Mikrobiologiya və Biotexnologiya (AMB) jurnalında dərc edilib.
...Tədqiqat Osaka Bələdiyyə Universitetinin dosenti Resuke Yamadanın rəhbərlik etdiyi bir qrup tərəfindən aparılıb. Diqqət dərman, kosmetika və kimyəvi maddələrin istehsalında geniş istifadə olunan maddə olan 2,3-butandiol üzərində cəmləşib.
...Mikroorqanizmlərdən istifadə etməklə istehsal edilə bilər, lakin əsas "biofabrik" - Saccharomyces cerevisiae mayasının öz məhsulu mane olur: yüksək konsentrasiyalarda 2,3-butandiol onlar üçün zəhərli olur.
Bu, mayanın böyüməsini dayandırmasına və maddənin istehsalını kəskin şəkildə azaltmasına səbəb olur və bu da texnologiyanın sənaye tətbiqini iqtisadi cəhətdən əlverişsiz edir.
Problemi həll etmək üçün tədqiqatçılar maya genomunu modifikasiya edərək və ən davamlı variantları seçərək sahəyə yönəlmiş mutagenezdən istifadə etdilər.
Təcrübələr bir neçə stressorun təsirinə məruz qalan dörd modifikasiya olunmuş ştammı ortaya çıxardı: etanol, yüksək temperatur, turşu mühit və 2,3-butandiolun yüksək konsentrasiyaları...
Nəticədə YPH499/Co58 ştammı təcrid edildi və bu da təəccüblü bir nəticə göstərdi: yüksək 2,3-butandiol konsentrasiyaları altında orijinal mayadan 122 dəfə daha sürətli çoxaldı.
Genetik analiz bu müqavimətin geniş hüceyrə mexanizmlərinin aktivləşməsi ilə əlaqəli olduğunu göstərdi. Hüceyrələr zəhərli yükün öhdəsindən gəlməkdə və enerji balansını qorumaqda daha təsirli oldular.
Alimlərin fikrincə, bu strategiya qalıq yanacaqlardan asılılığı azalda və kimyəvi istehsalı daha ekoloji cəhətdən təmiz edə biləcək davamlı biotexnologiyaların inkişafına yol açır. Gələcəkdə modifikasiya olunmuş mikroorqanizmlər yanacaqların, dərmanların və sənaye komponentlərinin "yaşıl" sintezi üçün istifadə edilə bilər.
Nazlı Almuradova