Avstraliyada kenqurunun yeni bir qohumu kəşf edilib…

15 Dekabr 2025 23:43 (UTC+04:00)

Cənub-qərbi Avstraliyada tapılan fosillərin araşdırılması əvvəllər məlum olmayan qısaüzlü kenqurunun (bettong) və bu nadir kisəli növün iki yeni alt növünün kəşfinə səbəb olub. SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, Bettonglar Qərbi Avstraliya ekosistemlərində mühüm rol oynayan kenqurunun kiçik qohumlarıdır.

Yeraltı göbələklərin axtarışında torpağı boşaltmaqla bu heyvanlar ildə bir neçə ton torpağı hərəkət etdirir, aerasiya və yenilənməni təşviq edir.

Bettonglar hazırda bu kritik təhlükə altında olan qrupu xilas etməyə yönəlmiş qoruma proqramlarında ən çox daşınan növlərdən biridir.

Fosil qalıqlarının təhlili təkcə yeni növün təsvirini verməyə deyil, həm də müasir bettongların iki fərqli alt növünün ilk dəfə müəyyən edilməsinə imkan verib.

Nullarbor bölgəsindən olan yeni fosil növünə ilkin elmi ad Bettongia haoucharae verilib.

…Təəssüf ki, bu nəsillərin bir çoxu onları öyrənmək şansımız olmamışdan əvvəl məhv oldu. Nəticələrimiz canlı bettonqları iki alt növə ayırır ki, bu da populyasiya sağlamlığının artırılmasına və yaxşılaşdırılmasına yönəlmiş yetişdirmə və yenidən introduksiya proqramlarının planlaşdırılması üçün çox vacibdir, - deyə tədqiqatın müəllifi Ceyk Nyuman-Martin qeyd edir.

Alimlər qrupu növ müxtəlifliyini təhlil etmək üçün sümükləri ətraflı şəkildə ölçdülər. Tədqiqat əvvəllər bu qədər ətraflı araşdırılmamış kəllə və kəllədən sonrakı sümükləri araşdıraraq bir neçə bettonq növünün mövcudluğunu təsdiqlədi. Bettonqlar kiçik heyvanlardır.

Bədən uzunluğu 45 sm-ə qədər, çəkisi isə növdən asılı olaraq 1,1 ilə 2,25 kq arasında dəyişir.

Onların ön ayaqları arxa ayaqlarından qısadır və bettonqlar, kenqurular kimi, hərəkət edərkən yalnız arxa ayaqlarından istifadə edirlər.

Bettonqlar yuvalarını əsasən otlardan, bəzən çubuqlardan və qabıqlardan istifadə edərək, yapışqan quyruğundan istifadə edərək qururlar.

Nazlı Almuradova