...İsveçdəki Uppsala Universiteti həmkarlarının rəhbərlik etdiyi bir qrup alim, Homo sapiens-in (ağıllı insan-?) qədim və yüksək dərəcədə təcrid olunmuş bir qolunun 1400 il əvvəl Cənubi Afrikada mövcud olduğunu müəyyən etdi.
SİA-nın məlumatına görə, tədqiqatın nəticələri Nature jurnalında dərc edilib.
Beynəlxalq komanda, 10.200 ilə 1500 il əvvəl arasında indiki Cənubi Afrika ərazisində yaşamış 28 qədim insanın tam genomlarını ardıcıllıqla araşdırdı.
Ən yüksək keyfiyyətli altı genomun təhlili, 1400 il əvvəl mövcud olan Cənubi Afrika əhalisinin müasir insanlar arasında təmiz formada qalmayan fərqli və demək olar ki, tamamilə təcrid olunmuş bir genetik nəslə aid olduğunu ortaya qoydu.
Tədqiqatçıların hesablamalarına görə, bu qrupun əcdadları təxminən 300.000 ilə 240.000 il əvvəl - növümüzün ən qədim fosil qalıqlarının ortaya çıxdığı eyni dövrdə - Homo sapiens-in qalan hissəsindən fərqlənirdilər.
Müəlliflər populyasiyanın iqlim refugiumunda - Yer səthinin və ya okeanların bir növ və ya növ qrupunun əlverişsiz geoloji dövrdə yaşaya biləcəyi bir ərazidə yaşadığını irəli sürürlər.
Alimlərin fikrincə, bu iqlim refugiumu hətta regionda şiddətli səhralaşma dövrlərində belə qədim nəslin yaşamasını təmin etmişdir.
Belə uzunmüddətli təcrid insan populyasiyaları üçün qeyri-adi hesab olunur.
Genetika mütəxəssisləri həmçinin genomun əsas bölgələrində əvvəllər bütün müasir insanlar üçün ortaq olduğu düşünülən 79 mutasiya aşkar etmişlər.
Bu variantlar Cənubi Afrikanın qədim sakinlərində qorunub saxlanılmış, lakin digər nəsillərdə itirilmişdir.
Onlar immun sisteminin xüsusiyyətləri, böyrək funksiyası və sinir sisteminin inkişafı ilə əlaqələndirilir.
Müəlliflərin fikrincə, bu, Homo sapiens-in idrak qabiliyyətlərini müəyyən edən sabit bir gen "dəsti" ideyasını təkzib edir.
Bundan əlavə, məlumatlar təxminən 8000 il əvvəl Cənubi Afrikadan şimala birtərəfli gen axınını göstərir: Malavi və Zambiyanın qədim genomlarında qarışıqlıq əlamətləri aşkar edilmişdir.
Həmin dövrdə heç bir tərs hərəkət müşahidə edilmədi ki, bu da kiçik qrupların həddindən artıq izdihamlı sığınacaqdan daha əlverişli bölgələrə sakitcə genişlənməsini göstərir.
Əli Babayev