"2025-ci ildə Böyük Qayıdış çərçivəsində görülən işlər Azərbaycanın dövlət siyasətinin prioritet istiqamətləri arasında xüsusi yer tutdu və bu proses təkcə humanitar missiya deyil, həm də strateji dövlətçilik layihəsi kimi qiymətləndirildi. Böyük Qayıdışın 2025-ci ildə əldə etdiyi nəticələr həm daxili idarəetmədə, həm də regional təhlükəsizlik arxitekturasında ciddi dəyişikliklərin əsasını qoydu". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında siyasi ekspert Aydın Quliyev deyib.
Onun sözlərinə görə, 2025-ci il ərzində azad edilmiş ərazilərdə genişmiqyaslı infrastruktur quruculuğu sürətlə davam etdirildi: "Yeni yollar, enerji xətləri, su infrastrukturunun bərpası, yaşayış məhəllələrinin inşası və “ağıllı kənd” modellərinin tətbiqi bu prosesin əsas komponentləri oldu. Politoloji baxımdan bu infrastruktur addımları təkcə humanitar məqsədə xidmət etmir, həm də regionun uzunmüddətli iqtisadi inteqrasiyasını təmin edir və strateji kommunikasiyaları gücləndirir. Bu, Azərbaycanın ümumi iqtisadi xəritəsində Qarabağ və Şərqi Zəngəzur regionunun yeni inkişaf mərkəzinə çevrilməsini sürətləndirir.
2025-ci ildə əhalinin mərhələli şəkildə geri qayıdışı prosesə real sosial dinamika gətirdi. Bu qayıdış həm demoqrafik balansın bərpası, həm də bölgənin təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi baxımından mühüm addım kimi qiymətləndirilir. Politoloqlar hesab edir ki, Azərbaycanın bu prosesi tam nəzarət olunan, planlı və mərhələli şəkildə həyata keçirməsi beynəlxalq səviyyədə də etibarlı idarəetmə modeli kimi qəbul olunur. Əhalinin qayıdışı yerli iqtisadiyyatın dirçəlməsinə, yeni əmək bazarının formalaşmasına və regionda davamlı inkişafın təmin olunmasına stimul verir. Mühüm məsələlərdən biri də Böyük Qayıdışın institusional idarəetmə modelidir. 2025-ci ildə yaradılan koordinasiya mexanizmləri, dövlət-xüsusi sektor tərəfdaşlığı, təhlükəsizlik strukturlarının gücləndirilməsi və regionun idarəetməsində vahid nəzarət yanaşması politoloji baxımdan strateji əhəmiyyət daşıyır. Bu model həm şəffaflıq, həm də uzunmüddətli təhlükəsizlik baxımından nümunəvari idarəetmə sistemi kimi qiymətləndirilir.
Regional təhlükəsizlik kontekstində isə 2025-ci ildə Böyük Qayıdış prosesinin sürətləndirilməsi Cənubi Qafqazda yeni siyasi və geostrateji balans yaradıb. Azərbaycanın suveren ərazilərinə tam nəzarət etməsi və bu torpaqlarda həyatın bərpa olunması regionda güc balansını dəyişdirir, təhlükəsizlik risklərini minimuma endirir və ölkənin geosiyasi mövqelərini gücləndirir. Bu həm də Azərbaycanın beynəlxalq tərəfdaşları ilə siyasi əməkdaşlığını dərinləşdirən bir amil kimi çıxış edir. Böyük Qayıdışın 2025-ci ildə yaratdığı yeni sosial inteqrasiya modeli ictimai sabitliyin möhkəmləndirilməsinə xidmət edir. Qayıdan əhali üçün yaradılan sosial xidmətlər, təhsil və səhiyyə infrastrukturu, məşğulluq layihələri uzunmüddətli demoqrafik bərpa strategiyasının vacib hissəsidir. Bu proses həm dövlətlə vətəndaş arasında inamın güclənməsinə, həm də Qarabağ bölgəsinin vahid milli kimlik daxilində sosial inteqrasiyasına şərait yaradır. Böyük Qayıdışın 2025-ci ildə əldə etdiyi irəliləyişlər Azərbaycanın dövlətçilik konsepsiyasını gücləndirən, regional təhlükəsizliyi möhkəmləndirən və ölkənin uzunmüddətli inkişaf trayektoriyasını müəyyən edən strateji mərhələ kimi qiymətləndirilir. Bu proses təkcə humanitar qayıdış deyil, həm də Azərbaycanın yeni milli inkişaf modelinin əsas sütunlarından biridir".