...ABŞ Prezidenti Donald Trampın Ukrayna üçün yeni sülh planı uğursuzluğa düçar olma ehtimalı var. Eyni zamanda, onun qarşıdakı aylarda uğurlu bir yanaşma inkişaf etdirmək şansı var.
SİA-nın məlumatına görə, bu barədə Bloomberg-in köşə yazarı Hal Brands yazır.
...Rusiya lideri Vladimir Putinin iqtisadiyyatına və ordusuna təzyiq gücləndikcə, əsl sülhməramlılıq 2026-cı ildə mümkün ola bilər. Lakin ABŞ, Avropa Birliyi və Ukraynadakı siyasətçilər öz tərəddüdlərini və zəifliklərini aradan qaldırmalıdırlar - əks halda Putin bu müharibəni öz şərtləri ilə həll edə biləcək.
Bunu ekspert vurğulayıb.
ABŞ sülh planını açıqladıqdan sonra, Ukrayna və Avropa rəsmiləri Trampın köməkçilərinə potensial fəlakətli təşəbbüsü Ukraynanın yaşamasına və çiçəklənməsinə imkan verəcək bir proqrama çevirmək üçün lobbiçilik edirlər və nəticədə Putinin şübhəsiz ki, rədd edəcəyi daha qısa müddətli bir təklif yaranır.
...Əsas ziddiyyətləri məharətlə həll edən bir formul axtarışı davam edəcək. Həll etməli daha çətin olanı Putinin hələ də Ukraynanı daha da parçalamağa və tabe etməyə çalışmasıdır. Lakin sülhməramlılığın bu mərhələsi uğursuz olarsa, növbəti mərhələ daha yaxşı gedə bilər - əgər Ukrayna və onun tərəfdarları düzgün hazırlaşsalar. Putin Rusiyanın qələbə yolunda olduğuna əmin görünür. Lakin onun mövqeyi göründüyündən daha zəifdir, - deyə Brends iddia edib.
Köşə yazarı hesab edir ki, Kiyevdən əlavə, dağıdıcı ərazi güzəştləri olmadan müharibəyə son qoyan və əhəmiyyətli təhlükəsizlik zəmanətləri ilə müşayiət olunan ləyaqətli bir həll yolu Putinin hərbi səylərindəki böhranı sürətləndirməklə yanaşı, eyni zamanda Ukrayna böhranını da gecikdirməkdən keçir.
...Bunun üçün vasitələr sirr deyil. ABŞ, xüsusən də Putinin neftinin Çin alıcılarını hədəf alan Rusiyanın enerji gəlirlərinə təzyiqi artırmalıdır. Putinin ordusunu döyüş meydanında dəstəkləyən ikili təyinatlı malları da əhatə edən çiçəklənən Çin-Rusiya strateji ticarətini yatırmaq üçün daha aqressiv şəkildə sanksiyalar tətbiq etməlidir. Kəşfiyyat yardımı və silahlar - bəlkə də mübahisəli “Tomaqavk” raketləri deyil, daha əlverişli alternativlər - Rusiyanın hərbi iqtisadiyyatını daha da poza bilər və Ukraynaya uzunmənzilli zərbə kampaniyasında kömək edə bilər, - deyə müəllif əlavə edib.
...Bundan əlavə, ekspertin fikrincə, Avropa Birliyi Rusiya diktatorunun Ukraynanın yazda müflis olacağı fikrini dağıtmaq üçün dondurulmuş Rusiya aktivlərini Kiyevə köçürmək planını təsdiqləməlidir.
...Avropa, sanksiyalar onları tükəndirsə belə, Putinin xəzinəsini dolduran enerji idxalına son qoymaq üçün daha qətiyyətli hərəkət etməlidir. Ukraynanın rolu daha çox əmək qabiliyyətli gənc kişiləri səfərbər etməklə getdikcə daha çox narahatedici əmək vəziyyətini həll etməkdir. Bu müharibə çoxdan bir yarışa çevrilib. Bütün bu tədbirlərin məqsədi Putinin danışıqlar mövqeyini dəyişdirmək, onu vaxtın onun tərəfində olmaya biləcəyinə inandırmaqdır. Lakin bunu etmək üçün Vaşinqton, Brüssel və Kiyev strateji patologiyalarını və dilemmalarını aradan qaldırmalıdırlar, - deyə Brends vurğulayıb.
...Müşahidəçinin fikrincə, Trampın sülh təşəbbüsləri uğursuzluğa düçar olur, çünki onlar Putinin Ukraynanı parçalamaq istəyini ciddi şəkildə həll etmir. Buna görə də, uğur qazanmaq üçün Amerika lideri vaxtı və müttəfiq birliyini nəticəsiz diplomatik manevrlərlə boşa sərf etməkdənsə, təcili və sistemli şəkildə təsir gücünün qurulmasına diqqət yetirməlidir.
...Əgər bu asan olsaydı, çoxdan baş verərdi. Lakin hərəkətsizliyin bədəli faciəvi ola bilərdi: Rusiya 2026-cı ilin təhlükəli il ola biləcəyi münaqişənin yeganə tərəfi deyil. Ukraynadakı siyasi vəziyyət müharibə və korrupsiya qalmaqalları fonunda zəhərlidir. Cəbhə xəttindəki vəziyyət, şübhəsiz ki, insan resursları problemləri ilə daha da pisləşir, - deyə müəllif yazır.
...“Bloomberg”-in köşə yazarı müharibənin qeyri-sabit bir tarazlıq olduğu qənaətinə gəlib və acı həqiqət budur ki, bu münaqişə hər iki tərəf üçün dözülməz hala gəlir.
...Ukrayna və onun müttəfiqləri Putinin hərbi hərəkətlərinin yaratdığı böhranı pik həddə çatdırmaq imkanına malikdirlər. Əgər onlar bu fürsətdən istifadə etməsələr, bir daha şans qazana bilməzlər..?
Deyim ki, Brands belə hesab edir.
Əli Babayev