"Rəqəmsal savadlılıq yaşlı nəslin sosial təcridinin azalmasına mühüm təsir göstərir" - SOSİOLOQ DANIŞDI

"Müasir cəmiyyətdə yaşlı nəslin rəqəmsal savadlılıq səviyyəsinin artırılması təkcə texnoloji biliklərin genişlənməsi demək deyil, həm də bir sıra sosial, psixoloji və iqtisadi problemlərin aradan qaldırılmasına ciddi töhfə verən mühüm prosesdir. Bu məsələ cəmiyyətin inklüzivliyi, sosial bərabərliyi və nəsillərarası əlaqələrin güclənməsi ilə birbaşa bağlıdır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında yazıçı-kulturoloq Aydın Xan Əbilov deyib.

Onun sözlərinə görə, rəqəmsal savadlılığın artırılması yaşlı insanların cəmiyyətdən təcrid olunmasının qarşısını alır: "Bugünkü dünyada bank xidmətlərindən tutmuş dövlət portallarına, tibbi qeydiyyatdan sosial ünsiyyətə qədər hər şey rəqəmsal müstəviyə keçir: "Bu keçid yaşlı nəslin gündəlik həyatdan geri qalmasına, özünü faydasız və kənarda hiss etməsinə səbəb ola bilər. Onların rəqəmsal bacarıqları artdıqca sosial təcrid azalır, yaşlı insanlar yenidən ictimai proseslərin aktiv iştirakçısına çevrilirlər. Rəqəmsal savadlılıq psixoloji rifahı yüksəldir. Rəqəmsal platformalarda ünsiyyət imkanları yaşlıların ailə üzvləri, xüsusilə də xaricdə yaşayan övladları və nəvələri ilə daha sıx əlaqə saxlamasına şərait yaradır. Bu, tənha yaşlılar arasında depressiya və narahatlıq hallarının azalmasına müsbət təsir göstərir. Rəqəmsal bacarıqları olan yaşlılar iqtisadi cəhətdən daha aktiv ola bilirlər. Onlar onlayn bankçılıqdan istifadə etməklə həyatlarını asanlaşdıra, elektron xidmətlər vasitəsilə vaxt və resurs itkilərini minimuma endirə bilərlər. Eyni zamanda rəqəmsal sahədə müəyyən səviyyədə biliklər yeni gəlir imkanlarına - məsafəli işlərə, kiçik onlayn fəaliyyətlərə - yol aça bilər ki, bu da sosial rifahın yüksəlməsinə yardım edir. Yaşlı nəslin rəqəmsal savadlılığı onların kiberfırıldaqçılığın qurbanına çevrilmə riskini azaldır. Sosioloji araşdırmalar göstərir ki, internet fırıldaqçılarının ən çox hədəf aldığı qrup yaşlı insanlardır. Onların maarifləndirilməsi həm fərdi, həm də ümumi təhlükəsizlik baxımından vacibdir.

Nəsillərarası münasibətlərdə gərginliyi azaldır. Rəqəmsal uçurum - yəni gənclərin texnologiyanı asan, yaşlıların isə çətin qavraması ailədaxili anlaşılmazlıqlara səbəb olur. Yaşlı nəslin rəqəmsal bacarıqlarının artırılması bu uçurumu daraldır və ailələrdə, ümumilikdə cəmiyyətdə qarşılıqlı anlaşma güclənir. Yaşlı nəslin rəqəmsal savadlılığının artırılması sosial inklüzivliyi təmin edən, təcrid və tənha yaşam problemini azaldan, psixoloji rifahı yüksəldən, təhlükəsizlik səviyyəsini artıran və nəsillərarası harmoniyanı gücləndirən strateji bir addımdır. Bu, yalnız texnoloji inkişaf yox, həm də sosial inkişaf məsələsidir".