...İtaliyadakı Anton Dohrn Zooloji Stansiyasının tədqiqatçıları dəniz kirpilərinin bütün bədənlərinə yayılmış sinir sisteminin olduğunu aşkar ediblər - onun genetik quruluşu onurğalılarınkına bənzəyir.
SİA-nın məlumatına görə, tədqiqatın nəticələri Science Advances jurnalında dərc edilib.
İnkişaf bioloqu Periklis Paganosun rəhbərlik etdiyi bir qrup, bənövşəyi dəniz kirpisi Paracentrotus lividus-un sərbəst üzən planktonik sürfədən yuvarlaq, tikanlı bir orqanizmə çevrilməsini araşdırdı.
Məlum oldu ki, metamorfoz zamanı kirpilər sadəcə bədən formalarını dəyişdirmir, ikitərəfli simmetriyadan radial simmetriyaya keçir.
Onlar bütün bədəni əhatə edən və beyin kimi effektiv şəkildə fəaliyyət göstərən geniş neyron şəbəkəsi əmələ gətirirlər. Tədqiqatçılar gənc kirpilərin ətraflı hüceyrə atlasını yaratdılar və hansı genlərin inkişafın müxtəlif mərhələlərində aktiv olduğunu müəyyən etdilər.
Məlum oldu ki, bu heyvanların neyronları geniş molekulyar imzalara malik mürəkkəb klasterlər əmələ gətirərək əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalırlar.
Müəyyən edilmiş bütün hüceyrə qruplarının yarıdan çoxu neyron idi.
Tədqiqatın müəllifləri dəniz kirpisinin sinir sisteminin mərkəzləşdirilməmiş olduğunu və əvvəllər düşünüldüyü kimi qanqliyalar (s
Tədqiqatçılar həmçinin onun bütün bədənin vahid sinir quruluşu kimi fəaliyyət göstərdiyi "hərtərəfli beyin"i təmsil etdiyini nümayiş etdirdilər.
...Nəticələrimiz göstərir ki, ənənəvi mərkəzi sinir sistemi olmayan heyvanlar hələ də beyin kimi bir təşkilat inkişaf etdirə bilərlər, - deyə Berlindəki Təbiət Tarixi Muzeyinin həmmüəllifi Cek Ulrix-Lüter əlavə edib.
Nazlı Almuradova