...Kornell Universitetinin astronomları yerüstü həyatı axtarmağın yeni bir yolunu təklif etdilər - təkcə planet səthlərində deyil, həm də buludlar arasındada..?
Onlar Yer atmosferində yaşayan mikroorqanizmlərin dünyada ilk "spektral xəritəsini" yaradıblar və bu məlumatlar indi digər dünyalarda oxşar həyat formalarının axtarışına kömək edəcək.
SİA-nın məlumatına görə, bununla bağlı yazı The Astrophysical Journal Letters (AJL) jurnalında dərc edilib. Tədqiqata Kornell Universitetinin doktoranturadan sonrakı əməkdaşı astrofizik və bioloq Ligia Coelho rəhbərlik edib. Alimlər stratosferdə 21-29 km yüksəkliklərdə yaşayan yeddi növ atmosfer bakteriyasını təhlil etdilər və onların əks etdirmə spektrlərini - həyat izlərini müəyyən etmək üçün istifadə edilə bilən bir növ “rəng açarı"nı tərtib etdilər.
...Yer atmosferində parlaq biopiqmentlər istehsal edən bütöv bir mikroorqanizm icması var. Bioloqlar onlar haqqında çoxdan bilirlər və indi astronomlar bu məlumatlardan istifadə edə biləcəklər, - deyə Coelho izah edib.
Bu mikroblar Yer kürəsində nadir hallarda rast gəlinir, lakin onların rəng imzaları yeni bir bioimza növünə - digər planetlərdə həyatı aşkar etmək üçün istifadə edilə bilən imzalara çevrilə bilər.
...Biz ekzoplanetlərdəki sıx buludların həyatı gizlətdiyini düşünürdük, - deyə Karl Saqan İnstitutunun direktoru və tədqiqatın həmmüəllifi professor Lisa Kaltenegger qeyd edib. ...Amma indi məlum olur ki, buludlar onu aşkarlamağımıza kömək edə bilər.
Mikroorqanizmləri ultrabənövşəyi şüalanmadan, quraqlıqdan və həddindən artıq temperaturdan qoruyan biopiqmentlər unikal optik xüsusiyyətlərə malikdir.
Kifayət qədər konsentrasiyada onlar planetin əks etdirmə qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdirir - bu fenomen güclü teleskoplarla aşkar edilə bilər.
Tədqiqatçıların hesablamalarına görə, sıx buludları olan bir planetdə belə mikroorqanizmlər yaşayırsa, onun "rəngi" cansız planetdən əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənəcək.
Bu, buludları Yer kürəsindən kənarda həyat axtarışında yeni bir sərhədə çevirir. Gələcəkdə spektral məlumatlar NASA-nın Yaşayışa Uyğun Dünyalar Rəsədxanası və 2030-cu illərdə fəaliyyətə başlayacaq Avropa Cənub Rəsədxanasının Son dərəcə Böyük Teleskopu kimi böyük rəsədxanaların dizaynına kömək edəcək.
...Biopiqmentlər canlıların universal xüsusiyyətidir. Biz onlardan özümüzü radiasiya və resurs qıtlığından qorumaq üçün istifadə edirik, bakteriyalar, bitkilər və hətta heyvanlar da bunu edirlər. İndi biz bu imzaları necə axtarmağı bilirik - hətta uzaq dünyaların buludlarında belə, - deyə Koelyo yekunlaşdırdı.
Nazlı Almuradova