«Hər gün idman etmək sağlamlığımız üçün vacibdir» – bu ifadə, sağlam həyat tərzinin ayrılmaz bir hissəsi kimi çoxumuza bələddir. Bu bloqda biz hər gün idman etməyin faydalarını, potensial risklərini və bu məsələyə dair mütəxəssislərin fikirlərini araşdıracağıq.
“İdman fiziki sağlamlığımız üçün əsas amillərdən biridir. Müntəzəm fiziki fəaliyyət ürək-damar sisteminin güclənməsi, kilo nəzarəti və xroniki xəstəliklərin qarşısının alınmasında mühüm rol oynayır. Hər gün idman etmək bədən quruluşunu yaxşılaşdırmağa, enerji səviyyələrini artırmağa və hətta xroniki xəstəliklərin riskini azaltmağa kömək edir. Ürək-damar sağlamlığı üçün mühüm olan aerobik məşğuliyyətlər ürək atış sürətini artırır və qan dövranını yaxşılaşdırır. Həmçinin, idman, əzələ qüvvəsini və elastikliyini artıraraq oynaqların sağlamlığını qoruyur. Obezite dünyada sağlamlıq üçün ən böyük təhdidlərdən biridir. İdman, kalori yandırmaqla və metabolizmi gücləndirməklə kilo nəzarətinə kömək edir. Hər gün idman etmək, vücudu aktiv saxlayaraq yağ yandırma prosesini təşviq edir və sağlam bədən çəkisini qorumağa kömək edir. Xroniki xəstəliklər olaraq diabet və yüksək təzyiq kimi sağlamlıq problemlərinin qarşısını almaqda idman mühüm rol oynayır. Müntəzəm fiziki aktivlik qan şəkərini tənzimləyərək diabet riskini azaltmağa və təzyiqi nəzarətdə saxlamağa kömək edir”. Bu fikirləri SİA-ya açıqlamasında Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin müəllimi, dos. Gülbaba Quliyev bildirib.
G.Quliyevin fikrincə, psixoloji baxımdan idman, stresi azaltmaq və əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmaq üçün əla bir vasitədir. Fiziki fəaliyyət endorfin kimi «xoşbəxtlik hormonları»nın səviyyəsini artırır, bu da stresi azaltmağa və ümumi ruh halını yaxşılaşdırmağa kömək edir. Endorfinlər, bədənin təbii ağrıkəsiciləridir və idmanla birlikdə bu hormonların ifrazını təşviq edərək stress və narahatlıqla mübarizədə mühüm rol oynayır. Həmçinin, idman yuxu keyfiyyətinə də töhfə verir ki, bu da ümumi psixoloji sağlamlıq üçün vacibdir. Müntəzəm idman, həmçinin özünə inamı və mənəvi motivasiyanı artırır. Hər gün idman etmək fərdi hədəflərə çatmaq üçün lazımi iradə və səbir tələb edir, nəticədə özünə inam və özünü qiymətləndirmə hissini yüksəldir. Bu, həm iş həyatında, həm də şəxsi münasibətlərdə müsbət nəticələrə səbəb olur. İdman sosial əlaqələri də gücləndirir. İdman klubları, qrup məşqləri və idman tədbirləri kimi sosial idman fəaliyyətləri insanlar arasında münasibətlərin qurulmasına və güclənməsinə kömək edir. Bu cür fəaliyyətlər, həmçinin yeni dostluqlar qurmaq və ictimai əhatəni genişləndirmək üçün əla imkanlar yaradır.Hər gün intensiv idman etmək bəzi fiziki risklərə səbəb ola bilər. Məsələn, həddindən artıq məşğul olmaq əzələ və oynaqlarda zədələnmə riskini artıra bilər. Buna görə, idman rutininizi həkim və ya mütəxəssislə müzakirə etmək mühümdür. Müvafiq isinmə və soyuma məşqləri, həmçinin düzgün texnika və avadanlıqdan istifadə zədələnmə riskini azaltmağa kömək edə bilər.
“Hər gün həddindən artıq idman yorğunluğa və tükənməyə səbəb ola bilər. Fiziki və əqli yorğunluq məşq effektivliyini azaldır və sağlamlığa mənfi təsir göstərə bilər. Buna görə idman rejiminizi tənzimləmək və bədəninizi dincəltmək vacibdir. Həddindən artıq idman həvəsi psixoloji təzyiq yarada bilər. Bəzən, mütəmadi idman təzyiqi həddindən artıq məşğul olmağa və stresə səbəb ola bilər. Bu, həmçinin idmanla bağlı obsessiv davranışlara və sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər. İdmanı həyat tərzinizin bir hissəsi kimi qəbul etmək, onun faydalarından tam şəkildə yararlanmağa kömək edir. İdmanın növünü, intensivliyini və müddətini şəxsi maraqlarınıza və fiziki imkanlarınıza uyğun tənzimləmək davamlılığı və zövqü artırır. İdman, bədən və zehin arasında harmoniya yaratmaq üçün əvəzsiz bir vasitədir. Fiziki aktivliklə məşğul olarkən zehni rahatlatma və mənəvi qüvvət hissi də artır. Bu, həm şəxsi, həm də peşəkar həyatda müsbət nəticələrə səbəb olur”, - deyə G.Quliyev fikrini tamamlayıb.
Afət Tahirqızı