Niyə insanlar zebralara minmirlər?

6 Noyabr 2025 22:36 (UTC+04:00)

...İnsanlar uzun müddətdir ki, atları əhliləşdiriblər və buna görə də onları müntəzəm olaraq minirlər. Bəs niyə heç kim atların zolaqlı qohumları olan zebralara minməyə çalışmayıb? ...Zaman-zaman insanlar niyə insanların atlara mindiyini, amma heç vaxt zebraların üzərində çapmağa cəhd etmədiklərini düşünürlər.

Tədqiqatçılar bu heyvanların niyə nəqliyyat vasitəsi hesab edilmədiyini izah ediblər.

SİA-nın məlumatına görə, bu barədə IFLScience yazır.

Doğrudan da, niyə zebralara minmirik?

Qeyd edilməlidir ki, bu, səy göstərməməkdən irəli gəlmir. Məlumdur ki, hollandlar Cənubi Afrikanın bəzi yerlərini müstəmləkə etdikləri dövrdə bu heyvanları əhliləşdirməyə çalışıblar, lakin heç bir nəticə əldə etməyiblər.

Təəssüf ki, heyvanlar əhliləşdirməyə müqavimət göstəriblər və müntəzəm olaraq qoşqularından ayrılıblar.

Buna baxmayaraq, bəzi fərdlər minmək üçün kifayət qədər sayda əhliləşdiriliblər.

Bir daha xatırladaq ki, atlar və zebralar 4-4,5 milyon il əvvəl ortaq bir əcdaddan ayrılan uzaq qohumlardır.

Bu müxtəlif növlərin özlərini tapdıqları şərait onların əhliləşdirmə və daşınma üçün uyğunluğuna böyük təsir göstərib.

...Notinqem Trent Universitetinin Atçılıq Elmləri kafedrasının müəllimi Kerol Holla görə, Avrasiyanın tək barmaqlı dırnaqlılarından fərqli olaraq, Afrikadakı zebra populyasiyası nisbətən təhlükəsiz idi və ətraf mühitə xüsusilə yaxşı uyğunlaşmışdı.

Buradakı bütün cüt barmaqlı dırnaqlılar yaxşı inkişaf etmiş "döyüş və ya qaçış" reaksiyasına malik bitki mənşəli növlərdir. Lakin, böyük yırtıcıların çox olduğu belə şəraitdə yaşamaq üçün zebralar xüsusilə ayıq və həssas olmaq üçün təkamül keçiriblər.

Nəticədə, onlar qaçır və tutulduqda güclü reaksiya göstərirlər. Təəssüf ki, bu reaksiyalar zebraları evcilləşdirmə üçün yaxşı namizəd etmir.

Bundan əlavə, onlar insanlardan sağlam bir qorxu inkişaf etdiriblər və ümumiyyətlə mümkün olduqda bizdən qaçırlar. Həqiqət budur ki, evcilləşdirmə üçün uyğun heyvanlar ümumiyyətlə tez yetkinləşməli, sakit xasiyyətli olmalı və insanlara qarşı mehriban olmalıdırlar.

Təbii aqressivlikləri və güclü qaçınma refleksləri ilə zebralar evcilləşdirmə üçün uyğun deyil.

Tədqiqatçılara görə, insanların şəxsi istifadə üçün zebraları uğurla əhliləşdirdiyi nadir hallar olub, lakin bu cür hallar istisnadan başqa bir şey deyil.

Əli Babayev