...Cənubi Koreyalı alimlər bitki yarpaqlarında qocalmanı idarə edən yeni bir molekulyar "açar" kəşf ediblər.
SİA xəbər verir ki, onların tədqiqatının nəticələri Nature Plants jurnalında dərc edilib.
Bitki yarpaqlarındakı xloroplastlar fotosintez yolu ilə böyümə üçün ilkin enerji mənbələri istehsal edir.
Daha sonra qocalma başladıqca parçalanır və özləri də resurslara çevrilir. Çürümüş xloroplast resursları toxumlara daşınır, burada onlar növbəti nəsil üçün qida maddəsi kimi istifadə olunur və ya növbəti mövsümə hazırlaşmaq üçün gövdələrə və ya köklərə göndərilir.
Bu funksional xloroplast açarı birbaşa sağ qalma və reproduktiv strategiyalarla əlaqəlidir, lakin indiyə qədər onun vaxtının necə tənzimləndiyi məlum deyildi.
Bitkilərdə uzun kodlaşdırmayan RNT-lərin genetik təhlili vasitəsilə Cənubi Koreyalı alimlər Chlorella RNT adlı yeni bir tənzimləyici amil kəşf ediblər.
O, Arabidopsis thaliana-da tapılanlara bənzər xloroplast gen ifadə nümunələrini nümayiş etdirir.
Tədqiqatın müəllifləri yüksək qətnaməli kütlə spektrometriyası və tək molekullu görüntüləmə üsullarından istifadə edərək, Chlorella RNT-nin nüvəyə daxil olduğunu, sitoplazmadan xloroplastlara keçdiyini və xloroplast genlərinin transkripsiyasında iştirak edən plastid kodlu RNT polimeraza kompleksinin zülalları ilə qarşılıqlı təsir göstərdiyini aşkar etdilər.
Bu yolla onlar bitki yarpaqlarının aktivliyinə təsir göstərə və ifadə səviyyələrindən asılı olaraq funksiyalarını dəyişə bilərlər.
Bitkilərdə Chlorella RNT ifadəsini tənzimləyən transkripsiya faktoru (GLK) böyümə zamanı fotosintezi saxlayır, lakin qocalmanın başlaması ilə onun aktivliyi azalır və bu da xloroplastların parçalanmasına səbəb olur.
Bu kəşfin uzun kodlaşdırmayan RNT-yə əsaslanan müxtəlif bioloji hadisələrin daha yaxşı başa düşülməsinə gətirib çıxaracağı gözlənilir.
Bundan əlavə, bu molekulyar "keçid" potensial olaraq fotosintezin səmərəliliyini və kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığını artırmaq üçün istifadə edilə bilər.
Nazlı Almuradova