Çinin generalları niyə susur..?

2 Noyabr 2025 00:25 (UTC+04:00)

...Mərkəzi Hərbi Komissiyanın (MHK) sədr müavini He Veydonq və Siyasi Komissar Miao Hua da daxil olmaqla, doqquz yüksək vəzifəli şəxs bu yaxınlarda ordudan və Kommunist Partiyasından qovuldu.

Oxşar aqibət əvvəllər Müdafiə nazirləri Li Şanqfu və Vey Fenqenin, eləcə də MHK-nın keçmiş sədr müavinləri Xu Sayhou və Quo Bosyonqun başına gəlmişdi.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Foreign Policy yazır.

Repressiyaların miqyasına baxmayaraq, Xalq Azadlıq Ordusu (XAO) nəzərəçarpacaq dərəcədə sakitlik saxlayıb. Rəsmi nəşrlər Çinin qurucusu Mao Tszedunun köhnə prinsipini vurğulayır: "Partiya silaha əmr edir, əksinə yox".

Ordu Mərkəzi Komitəyə və onun sədri Si Cinpinə itaət etməyə borcludur. Ordudakı sükut onun güc strukturundan irəli gəlir.

Xalq Azadlıq Ordusu klassik mənada milli ordu deyil - bu, Partiyanın silahlı qüvvəsidir. Siyasi komissarlar ordu daxilində ideoloji sədaqətə nəzarət edir və hərbi komandirlərə deyil, birbaşa partiya strukturlarına hesabat verirlər.

2015-ci il islahatlarından sonra Si bütün hərbi komandanlığı mərkəzləşdirdi.

eş yeni komandanlıq bölgəsi birbaşa Mərkəzi Hərbi Komissiyaya hesabat verir və qərarlar yalnız sədr tərəfindən qəbul edilir.

Zabitlərin karyerası artıq yalnız onların Siyə olan şəxsi sədaqətindən asılıdır, peşəkar xidmətlərindən deyil. Korrupsiyaya qarşı ritorika təmizləmələr üçün siyasi əsaslandırma təmin edir. Hər hansı bir ittiham olunan general dəstəyini itirir və cəfəngiyyatçıya çevrilir.

Qorxu, ideoloji nəzarət və ifşa sistemi istənilən müqaviməti qeyri-mümkün edir. Beləliklə, Çin generallarının susqunluğu qorxaqlıq deyil, tam institusional nəzarətin nəticəsidir.

Müasir Çində ordu müstəqil bir qüvvə ola bilməz; onun mövcudluğu Partiyanın və şəxsən Si Cinpinin gücünün birbaşa davamıdır.

Əli Babayev