...Rusiya vətəndaşları sanksiyaların ölkəyə fayda verdiyini və Qərbin Kremlin iqtisadi uğurlarına həsəd apardığını iddia etmək üçün dövlət təbliğatının səylərinə baxmayaraq, milli iqtisadi perspektivlərə getdikcə daha çox məyus olurlar.
SİA xəbər verir ki, Gallup sorğusuna görə, artan əmək haqqı və tarixən aşağı işsizliyə baxmayaraq, rusların 31 faizi ərzaq üçün kifayət qədər pullarının olmadığından şikayətlənir.
Bu pay pandemiya böhranı dövründən (40 faizdən çoxu belə cavablar bildirmişdi) daha aşağı olsa da, Krımın ilhaqından və Qərblə qarşıdurmanın başlamasından əvvəl müşahidə olunan səviyyələri - 2013-cü ildə 17 faizi xeyli üstələyir.
Eyni zamanda, Gallup sosioloqları getdikcə daha çox rusun öz bölgələrində iqtisadi vəziyyətin pisləşdiyini bildirdiyini aşkar etdilər.
2025-ci ildə respondentlərin 39 faizi bu cavabı vermişdi, halbuki bir il əvvəl bu rəqəm 33 faiz, 2023-cü ildə 34 faiz və 2022-ci ildə 29 faiz idi.
İqtisadiyyatla bağlı pessimizm 20 illik tədqiqatda rekord həddə çatıb: ruslar vəziyyəti yalnız 2009-cu il qlobal maliyyə böhranı (40 faiz) və COVID-19 illərində (45-50 faiz) daha pis qiymətləndiriblər.
...Müqayisə üçün, 2010-cu illərin əvvəllərində neftin qiyməti bir barel üçün 100 dolları keçdikdə və Qərblə müharibə ideyaları marjinal təbəqənin himayəsində olduqda, rusların 19-24 faizi ağır iqtisadi vəziyyətdən şikayət edirdi - demək olar ki, yarısı qədər.
...Rekord dərəcədə aşağı işsizlik və yüksək əmək haqqı artımı rusların iş və gəlirə daha müsbət münasibəti ilə üst-üstə düşüb, lakin yüksək inflyasiya, ərzaq təhlükəsizliyi və davamlı bərabərsizlik daha dərin problemləri ortaya qoyur, - deyə Gallup yazır.
Ərzaq inflyasiyası ümumi qiymət artımını üstələyir və yoxsulların ərzaq səbətinin əsas elementi olan kartofun pərakəndə satış qiymətləri 2024-cü ilin əvvəlindən bəri 167 faiz artıb.
Gallup mütəxəssislərinin fikrincə, bütün bunlar Rusiyanın iqtisadi sabitliyinin "kövrəkliyini" vurğulayır.
Dövlət müdafiə xərclərinin trilyonlarla artması ilə Rusiya iqtisadiyyatı 2023-cü ildə 4,1 faiz, 2024-cü ildə isə 4,3 faiz artıb, Rosstat-ın məlumatına görə, əmək haqqı artımı isə 16 illik rekord qırıb. Lakin, hərbi bum 2025-ci ildə Mərkəzi Bank inflyasiyanı cilovlamaq və pul kütləsinin artımını yavaşlatmaq üçün faiz dərəcələrini kəskin şəkildə artırmaq məcburiyyətində qaldıqda səngidi.
Rusiyanın illik ÜDM artım tempi yayın sonuna qədər demək olar ki, sabitləşdi (0,4 faiz) və Rusiya Elmlər Akademiyasının İqtisadi Elmlər Problemləri İnstitutunun hesablamalarına görə, yanvar-avqust aylarında iqtisadiyyat 0,6 faiz azalıb. Əvvəlcə Kremlə 2,3 faiz iqtisadi artım vəd edən hökumət proqnozunu 1 faizə endirib.
Bu arada, Beynəlxalq Valyuta Fondu iqtisadiyyatın cəmi 0,6 faiz artacağını və 2026-cı ildə sürətlənməyəcəyini gözləyir (proqnozu 1 faizdir).
Əli Babayev