Tarixin ən məşhur qırılmaz kodlarından birinin həlli tapıldı...

26 Oktyabr 2025 21:54 (UTC+04:00)

...Smitson İnstitutunun Amerika İncəsənət Arxivlərində Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin (MKİ) Lenqlidəki qərargahının qarşısında yerləşən sirli bir heykəl olan Kriptosun dördüncü hissəsinin deşifrə edilməsi aşkar edilib.

SİA xəbər verir ki, bu barədə IFLScience məlumat verib.

Kriptos, Latın hərfləri ilə örtülmüş nəhəng bir mis lövhədir. Həm heykəl, həm də şifrələnmiş yazı amerikalı rəssam Cim Sanborn tərəfindən yaradılıb.

1990-cı ildən bəri həvəskarlar Kriptosun yalnız üç seqmentini deşifrə edə biliblər.

Nəşr yazır ki, dördüncü seqment həll olunmamış qalıb və dünyanın ən məşhur sınmamış kodlarından biri hesab olunur.

Heykəltəraşın beşinci seqmentin də mövcud olduğunu iddia etdiyi, lakin onu yalnız dördüncü seqment deşifrə edildikdən sonra oxumaq mümkün olduğu bildirilir.

Sanborn həlli 2025-ci ildə Kriptosun dördüncü seqmentinə satmağı planlaşdırırdı. Hərrac başa çatdıqca jurnalistlər Carrett Kobek və Riçard Birnin heykəlin şifrələnməmiş mətnini ehtiva edən arxiv materialları tapdıqları məlum oldu. Kod kriptoanaliz deyil, kargüzarlıq səhvi səbəbindən aşkar edilib.

Nəşrin məlumatına görə, nəticədə, Sanbornun əqli mülkiyyətini qorumaq üçün arxiv 2075-ci ilə qədər bağlanıb. Kobek və Birn aşkar edilmiş mətni dərc etmək niyyətində olmadıqlarını bildiriblər və şifrələmə metodlarının hələ də qeyri-müəyyən olduğunu vurğulayıblar.

Həmçinin, dördüncü və beşinci seqmentlər arasındakı əlaqə barədə heç bir məlumata malik deyillər.

Bütün bunlar, iddia edirlər ki, həllin hələ də tapılmadığı anlamına gəlir.

Əli Babayev