"Əgər obyektiv baxsaq, ağacəkmə aksiyaları bəzi hallarda nəticə baxımından şou xarakterli, simvolik mahiyyət daşıya bilər". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında ekoloq Cəmşid Bəxtiyar deyib.
O bildirib ki, bir neçə il əvvələ qədər bu, əksər hallarda belə idi: "Səs-küylü ağacəkmə kampaniyalarından sonra əkilmiş fidanların baxımsızlıqdan saralaraq quruması və məhv olması adi hal sayılırdı. Lakin mətbuatın tənqidləri və ictimai qınaq əlaqədar qurumların məsələyə münasibətini dəyişməyə başladı. İndi isə belə hallara çox nadir hallarda rast gəlinir.
Təəssüf ki, bu gün də bəzən ağacəkmə tədbirləri “birgə foto” və ya “hesabat göstəricisi” səviyyəsində qalır. Əkilən ağacların bir hissəsi sonradan baxımsızlıq, su çatışmazlığı və ya torpaq şəraitinə uyğun olmayan növlərin seçilməsi səbəbindən məhv olur. Belə hallarda ekoloji fayda çox cüzi olur və aksiyalar sadəcə ictimai rəy üçün “yaxşı görüntü” yaratmaqla kifayətlənir. Əgər ağacəkmə elmi əsaslarla, yerli iqlim və torpaq xüsusiyyətlərinə uyğun növlərlə aparılarsa, bu, torpaq eroziyasının qarşısının alınması, havanın təmizlənməsi və mikroiqlimin sabitləşməsi baxımından mühüm müsbət nəticələr verir. Əsas məsələ təkcə ağac əkmək deyil, onun yaşamasını təmin etməkdir. Effektivliyin artırılması üçün ağacların növ seçimi və ekosistem planlaması, hər bölgənin iqliminə uyğun, az su tələb edən yerli növlərə üstünlük verilməsi problemi kökündən həll etməyə kömək edər. Yeni əkilmiş ağaclara xüsusilə ilk 2–3 il ərzində daimi nəzarət və suvarma vacibdir. Əgər bu təmin edilməzsə, əkilən ağacların böyük hissəsi məhv olur.
İnsanlar ağacəkməni sadəcə “kampaniya” kimi deyil, məsuliyyətli ekoloji davranış kimi qəbul etməlidirlər. Məktəblərdə, universitetlərdə və icmalarda bu şüurun formalaşdırılması əsas şərtdir. Əkilən hər bir ağacın elektron xəritədə qeydiyyatı, baxım vəziyyəti və yaşama göstəricilərinin izlənməsi şəffaflıq və hesabatlılıq üçün çox faydalı addım olar. Bələdiyyə və icma səviyyəsində də məsuliyyət artırılmalıdır. Hər bölgədə əkilən ağacların qorunması və saxlanması prosesinə yerli icmalar və bələdiyyələr cəlb olunmalıdır.
Yekunda demək olar ki, ağacəkmə aksiyaları yalnız uzunmüddətli ekoloji strategiyanın bir hissəsi olduqda real dəyişiklik yaradır. Əgər baxım, təhsil və monitorinq mexanizmləri təmin olunmasa, bu təşəbbüslər, təəssüf ki, sadəcə simvolik səviyyədə qalacaq".