...NASA administratoru yaxın on il ərzində Ayda daimi baza qurmağı planlaşdırdığını açıqlayıb. NASA həmçinin Marsa ilk insan enişinə hazırlaşır. NASA Administratoru Şon Daffi hazırda Avstraliyanın Sidney şəhərində keçirilən son Beynəlxalq Astronavtika Konqresində iştirak edib.
SİA Daily Mail-ə istinadən bildirir ki, dünyanın digər kosmik agentliklərinin nümayəndələri ilə müzakirələr zamanı Daffi ABŞ-ın yaxın gələcəkdə Ayın tədqiqi ilə bağlı planlarını açıqlayıb.
Daffinin sözlərinə görə, NASA yaxın onillik ərzində Ayda daimi insan mövcudluğu yaratmaq niyyətindədir.
Bundan əlavə, NASA administratoru bəyan edib ki, ABŞ kosmik agentliyi 2035-ci ilə qədər Ayda bütöv bir "kənd" yaradacaq.
Bu o deməkdir ki, ABŞ Yer peykinin səthində daimi baza qurmağı planlaşdırır və Daffinin sözlərinə görə, bu, "yalnız baza deyil, bütöv bir kənd" olacaq.
NASA gələn ilin fevralında 1972-ci ildən bəri Aya ilk insanlı missiyanı həyata keçirə bilər.
Artemis 2 missiyası astronavtları Ayın səthinə endirmək niyyətində deyil, yalnız 10 günlük uçuş üçün Ayın ətrafında dövr etmək niyyətindədir.
Bununla belə, bu missiya 2027-ci ilin ortalarında Ayın enişinə hazırlaşmaq üçün çox vacibdir.
Qarşıdan gələn Ay missiyalarının son məqsədi Ayın səthində daimi Amerika bazası yaratmaqdır. Bu baza çox güman ki, nüvə reaktoru ilə təchiz ediləcək, astronavtları daimi olaraq yerləşdirə biləcək və Ay səthində tapılan materiallardan tikiləcək.
Duffi həmçinin bildirib ki, Ay bazası qurmaqla yanaşı, NASA-nın qarşıdakı onillikdə məqsədlərindən biri Marsa ilk insan enişinə hazırlaşmaqdır.
NASA administratoru hesab edir ki, 10 il ərzində ABŞ artıq Qırmızı Planetə astronavt eniş etmək ərəfəsində ola bilər. “Artemis 2” missiyası başa çatdıqdan sonra NASA 2027-ci ilin ortalarında 1972-ci ildən bəri ilk dəfə Aya ayaq basan astronavtları görəcək “Artemis 3” missiyasını işə salmağı planlaşdırır.
50 ildən çox əvvəl Apollon proqramı zamanı astronavtlar Ayda 22 saata qədər vaxt keçirirdilər, lakin “Artemis 3” astronavtları Ayda yeddi günə qədər vaxt keçirəcəklər. Astronavtların topladığı məlumatlar ilk Amerika Ay bazasının tikintisinə hazırlıq üçün istifadə olunacaq.
Focus-un daha əvvəl xəbər verdiyi kimi, avqust ayında NASA 2030-cu ilə qədər Ayda gələcək bazanı gücləndirəcək ilk nüvə reaktorunu qurmağı planlaşdırdığını elan etdi. Bu nüvə reaktorunun 100 kVt elektrik enerjisi istehsal edəcəyi gözlənilir.
Bu enerji miqdarı astronavtların günəş panellərinin kifayət qədər enerji istehsal edə bilmədiyi 14 Yer günü davam edən Ay gecəsində sağ qalmasına kifayət edəcək.
NASA, səthdən yığılan materiallardan istifadə edərək gələcək Ay bazasını qurmağın mümkün olduğuna inanır. Bu, strukturların tikintisi üçün lazım olan sementi istehsal etmək üçün digər materiallarla qarışdırılmış Ay torpağından istifadə etməyi nəzərdə tutur.
Hər şey plana uyğun getsə, baza Ay torpağından və Aydan gələn sudan istifadə etməklə 3D çap edilə bilər.
Əli Babayev