...Avqustun 8-də Vaşinqtonda Ermənistan və Azərbaycan liderləri ilkin sülh sazişi və Naxçıvan anklavını Ermənistan vasitəsilə Azərbaycanın materik hissəsi ilə birləşdirən TRIPP (Beynəlxalq Sülh və Rifah üçün Tramp marşrutu) dəhlizinin yaradılması haqqında birgə bəyannamə imzalayıblar.
Bu irəliləyiş hər iki ölkə və ABŞ üçün böyük qələbə oldu, Rusiya isə əsas uduzan tərəf oldu.
SİA-nın məlumatına görə, bu barədə Atlantic Council yazır.
Bu diplomatik nailiyyət Moskvanın səhvləri və qonşularının suverenliyinə məhəl qoymaması nəticəsində mümkün olub. Rusiya ənənəvi olaraq keçmiş sovet respublikalarının sərhədlərinə Dağlıq Qarabağdakı münaqişədən tutmuş enerjiyə nəzarət və silah tədarükünə qədər onilliklərin manipulyasiyasında özünü göstərən “bulanıq” təsir zonaları kimi baxır.
KTMT vasitəsilə kollektiv təhlükəsizliyə arxalanan Ermənistan 2022-2023-cü illərdə Azərbaycan qoşunları Qarabağa irəliləyərkən heç bir yardım almayıb.
Eyni zamanda, 1999-cu ildə Rusiya təhlükəsizlik sistemindən çıxan Azərbaycan Moskva ilə silah və enerji ilə sıx əlaqə saxladı.
Son illərdə Ermənistan bazarı iqtisadi təzyiqlərə məruz qalıb: ixrac qadağaları, kənd təsərrüfatı məhsullarına məhdudiyyətlər və gül sənayesinə zərbə...
Rusiya da Azərbaycana və Mərkəzi Asiya ölkələrinə qarşı hədə-qorxuya əl atdı.
İndi ABŞ Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionları ilə tərəfdaşlığını genişləndirmək üçün TRIPP sazişinin uğurundan istifadə edə bilər. Ermənistan vasitəsilə Azərbaycan, Türkiyə və daha da Mərkəzi Asiyaya yeni nəqliyyat və dəmir yolu əlaqələrinin yaradılması Rusiyadan yan keçəcək, iqtisadi əlaqələri və strateji faydalı qazıntılara çıxışı gücləndirəcək, eyni zamanda Ukraynanı dəstəkləyəcək və Moskvaya qarşı sanksiyaları gücləndirəcək.
Bu yanaşma nümayiş etdirir ki, iqtisadi, infrastruktur və diplomatik ittifaqlardan istifadə etməklə, hərbi əməliyyat olmadan regionda sülhü möhkəmləndirmək olar.
Əli Babayev