...Neyroloq Aleks Tsompanidisin fikrincə, plasenta autizm də daxil olmaqla, insan zəkasının və neyromüxtəlifliyin mənşəyini anlamaqda çatışmayan halqa ola bilər.
SİA-nın məlumatına görə, bu barədə yazı “Brain Medicine” jurnalında dərc olunub.
Alimin sözlərinə görə, plasentanın "passiv filtr" kimi ənənəvi anlayışları köhnəlir: o, testosteron və estrogen kimi steroid hormonlar vasitəsilə beynin inkişafını aktiv şəkildə tənzimləyir.
...Plasenta böyük tərcümə potensialına malikdir, çünki o, doğuş zamanı əlçatandır. Bu, inkişaf qüsurları olan uşaqlar üçün skrininq və erkən dəstək üçün imkanlar açır.
Bunu Tsompanidis qeyd edib.
Tədqiqatçı plasentanın funksiyasını təkcə beyin inkişafındakı fərdi fərqlərlə deyil, həm də insanın koqnitiv qabiliyyətlərinin təkamülü ilə əlaqələndirir.
Daha əvvəl Evolutionary Anthropology-də dərc edilmiş bir məqalədə Tsompanidis, plasental uyğunlaşmaların nitq, sosial davranış və mücərrəd düşüncə ilə birlikdə Homo sapiensdə böyük, yüksək səviyyədə təşkil edilmiş beyinlərin inkişafına kömək edə biləcəyini irəli sürdü.
Alim hazırda professor Saymon Baron-Koenin rəhbərlik etdiyi və Simons Fondunun dəstəyi ilə beynəlxalq komanda ilə işləyir. Qrupun araşdırması göstərir ki, hamiləlik fəsadları və sinir inkişafı ümumi bioloji mexanizmlər, o cümlədən autizmdə xüsusilə nəzərə çarpan cinsi fərqlər ilə əlaqələndirilir.
Tsompanidis vurğulayır ki, onun yanaşması “patologiya” axtarmaq deyil, autizmi insanın neyromüxtəlifliyinin təbii spektrinin bir hissəsi kimi tanımaqdır.
...Biz autizmli insanların özlərinin təcrübələrini tədqiqat prioritetlərinə inteqrasiya etməliyik, - alim qeyd edib. Mütəxəssis hesab edir ki, plasentanın rolu ilə bağlı yeni anlayışlar təkcə autizm diaqnozuna yanaşmaları deyil, həm də insan intellektinin necə inkişaf etdiyinə dair anlayışımızı dəyişə bilər.
Nazlı Almuradova