...Virciniya Universitetindən astrofizik Conatan Tan superkütləli qara dəliklərin - kütlələri Günəşdən milyonlarla və ya milyardlarla dəfə böyük olan və Süd Yolu da daxil olmaqla əksər böyük qalaktikaların mərkəzlərində yerləşən obyektlərin mənşəyini izah edən yeni nəzəri model təklif edib.
SİA-nın məlumatına görə, bu barədə yazı Astrophysical Journal Letters (AJL) jurnalında dərc olunub.
Pop III.1 modelinə görə, bütün belə qara dəliklər Kainatdakı ilk ulduzların - Population III.1 ulduzlarının qalıqları kimi yaranıb.
Bu ulduzlar, fərziyyəyə görə, qaranlıq maddənin yox olmasından gələn enerji sayəsində nəhəng ölçülərə çatıblar. Nəzəriyyə artıq James Webb teleskopu tərəfindən edilən bir sıra gözlənilməz kəşfləri, o cümlədən uzaq və erkən Kainatda superkütləvi qara dəliklərin mövcudluğunu izah edib.
Tan yeni bir proqnoz irəli sürdü: belə superkütləvi ulduzlar Kainatdakı hidrogeni tez bir zamanda ionlaşdıraraq, onların doğumunu qeyd edən parlaq parıltılar buraxa bilər.
Normal qalaktikalardan əvvəl yaranan ionlaşmanın bu əlavə erkən mərhələsi müasir kosmologiyada əsas mübahisələri, o cümlədən “Hubble gərginliyi”, “dinamik qaranlıq enerji” fərziyyəsi və neytrino kütləsi hesablamalarında anomaliyaları həll etməyə kömək edə bilər.
London Universitet Kollecinin professoru Riçard Ellis işi zərif adlandırdı və bunun erkən Kainatda ulduzların yaranması və ionlaşmasının iki mərhələli prosesini izah edə biləcəyini söyləyib.
O, ilk ulduzların qısa, parlaq partlayışla əmələ gələ biləcəyini, Uebblə gördüklərimizin "ikinci dalğa" olduğunu söyləyib.
Nazlı Almuradova