...Effektiv alternativ tapılarsa, Macarıstan Rusiya neftindən imtina etməyə hazır olacaq. Ölkənin ən böyük neft şirkəti Mol bunu Odessadan Ukrayna limanına tankerlərlə çatdırılan xammalı qəbul edə biləcək kəmərin canlanması kimi qiymətləndirir.
Hazırda Odessanın Rusiya tərəfindən atəşə tutulması və Qara dənizin böyük ərazilərinin minalanması şirkəti narahat etmir. Rusiyanın Qara dəniz donanmasını ölkədən çıxaran və Qərb sığortaçıları ilə razılığa gələn Ukrayna dəniz ticarət marşrutu yaradıb.
SİA-nın məlumatına görə, Bloomberg yazır ki, Mol Odessadan Lvov vilayətinin Brodı şəhərinə uzanan neft kəmərini tədarükün diversifikasiyası üçün ən yaxşı variant kimi nəzərdən keçirir.
...Mol-un tədarük zəncirinin idarə edilməsi üzrə baş vitse-prezidenti Sabolç Pal Sabo agentliyə izah edib ki, Odessa boru kəməri dəniz rabitəsi vasitəsilə bütün növ alternativ neftə çıxışı təmin edəcək.
...Bu, regionda, Avropa İttifaqında və Ukraynada tədarükün təhlükəsizliyini təmin etməyə xidmət edəcək.
Sabo bildirib ki, şirkət qlobal istehsalçılardan dəniz yüklərini qəbul etmək üçün boru kəmərinə çıxış əldə etmək istəyir.
Neft Ukrayna-Polşa sərhədi yaxınlığındakı Brodıya çatdırılacaq, burada Ukrayna boru kəməri “Drujba” kəmərinin cənub qolu ilə birləşir və Macarıstan hələlik Rusiya neftini almağa davam edir.
Buna embarqo tətbiq edərkən, Avropa İttifaqı Macarıstan və Slovakiya üçün istisna edib, çünki bu ölkələrin alternativ tədarüklərə çıxışı yoxdur. Lakin 2027-ci ilin sonuna qədər ...Avropa İttifaqı Rusiyanın enerji resurslarının alınmasından tamamilə imtina etmək niyyətindədir.
...Ukrayna 1996-2002-ci illərdə Odessa-Brodı neft kəmərini inşa edib, Xəzər və Qazaxıstan neftini Şərqi və Mərkəzi Avropadakı neftayırma zavodlarına, eləcə də Qdansk limanı vasitəsilə Şimali Avropaya tədarük etməyi gözləyir.
Amma istismara veriləndən sonra Xəzərdən gözlənilən həcmi ala bilmədi, o cümlədən Azərbaycan Bakı-Ceyhan kəməri ilə neft nəql etməyə başladığı üçün...
2000-ci illərin ortalarında boru kəməri əks rejimdə işləyirdi, Rusiya neftini “Drujba”dan Odessaya çatdırırdı və sonradan dəniz yolu ilə ixrac edilirdi. Neft kəməri hazırda istismarda deyil.
...Mol, Avropa İttifaqı və digər maraqlı ölkələrin onun canlanmasında iştirak etməsini istəyir ki, bu da əhəmiyyətli sərmayə tələb edəcək, xüsusən də Serbiya, Mol-un fikrincə, marşrut həm də Rusiya neftinə alternativ olacaq (Macarıstan və Serbiya hazırda birləşdirici boru kəməri tikir).
Əgər Avropa İttifaqı etibarlı təchizat marşrutundan (yəni Rusiya) imtina etmək istəyirsə, “real alternativ yaratmaqda öz rolunu oynamalıdır”.
Bunu Sabo təkid edir.
Mol indi qeyri-rus neftini emal edə bilmək üçün öz qurğularını təkmilləşdirir və onun təxminlərinə görə, təxminən 500 milyon dollara başa gələcək.
Belə bir planın həyata keçirilməsi üçün Macarıstanın baş naziri Viktor Orbandan “siyasi akrobatika” tələb olunacaq, Bloomberg yazır ki, o, Avropa İttifaqını Ukraynaya dəstəyi azaltmağa çağırıb, onun ittifaqa daxil olmasını əngəlləyəcəyini vəd edib və bir sıra enerji sazişləri bağladığı Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etməyi təklif edib.
Əli Babayev