"Obyektiv bazar analizi olmadan qiymət müəyyənləşdirmək düzgün nəticələr vermir" - EKSPERT AÇIQLADI

8 İyul 2025 13:29 (UTC+04:00)

“Son dövrlərdə ölkədə, xüsusilə də paytaxtda mənzil kirayəsi bazarında gözlənilən qiymət artımı müşahidə olunmur. Əksinə, bu ilin əvvəllərindən — mart və aprel aylarından etibarən — qiymətlərdə sabitlik yaranıb və bəzi hallarda hətta azalma tendensiyası da müşahidə edilir”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Azadov deyib.

Elnur Azadov sözlərinə belə davam edib: “Bu vəziyyətin əsas səbəblərindən biri kirayə mənzillərə olan tələbin azalmasıdır. Əvvəllər tələbələrin və gənc mütəxəssislərin kirayə bazarına yönəlməsi aktivlik yaradırdısa, son aylarda tələbələrin daha sərbəst və az xərcli yaşayış alternativlərinə yönəlməsi ilə bu dinamika zəifləyib. Nəticədə, bir çox kirayə mənzillər boş qalıb və kirayə verən şəxslər qiymət artımına getməkdə tərəddüd edirlər.

Digər tərəfdən, yaşayış sahələri üzrə obyektiv qiymət formalaşması prosesi də ləngiyir. Belə ki, bazarda real vəziyyətə uyğun olmayan, lakin subyektiv şəkildə yüksək qiymətlə təklif olunan mənzillər kifayət qədər çoxdur. Bu da təklif və tələbat arasında uyğunsuzluq yaradır.

Xüsusilə son illərdə bazarda qeyri-peşəkar oyunçuların — yəni peşəkar rieltor və ya daşınmaz əmlak mütəxəssisi olmayan, lakin kirayə və ya satış yolu ilə qazanc əldə etməyə çalışan şəxslərin — sayı artıb. Bu şəxslər bəzən qiymətləri süni şəkildə şişirdir, bu isə bazarın real durumunu əks etdirmir.

Eyni zamanda, son iki ildə istismara verilən yeni binaların sayı da azalıb. Tikinti sahəsində durğunluq təklifin azalmasına səbəb olub. Amma mövcud olan təkliflər də bazarın tələbinə uyğun deyil — bəzi hallarda çox böyük sahəli və bahalı mənzillər bazara çıxarılır ki, bu da orta statistik kirayəçinin imkanı ilə üst-üstə düşmür.

Bəzi kirayə mənzillər isə başqa məqsədlərlə — məsələn, kommersiya və ya ofis kimi — icarəyə verilməyə çalışılsa da, nəticədə bu obyektlər uzun müddət boş qalır. Bu da göstərir ki, obyektiv bazar analizi olmadan qiymət müəyyənləşdirmək düzgün nəticələr vermir.

Nəticə olaraq, hazırkı vəziyyət onu göstərir ki:
• Kirayə mənzil bazarında təklif çoxdur, lakin tələb zəifdir;
• Qiymət artımı dayanıb, bəzi seqmentlərdə isə azalma müşahidə olunur;
• Peşəkar rieltorların azlığı və bazarın qeyri-şəffaflığı, uyğunsuz təkliflər qiymətlərin reallıqdan uzaqlaşmasına səbəb olur. Bu proseslərin yaxın gələcəkdə bazarda ənənəvi təmkinli qiymət rejiminə qayıdacağına işarə etdiyini söyləmək olar”.

Ayşən Vəli