...Bilmirəm, nə dərəcədə düzgündür, amma iddalara görə, bu gün gələcək artıq buradadır - yəni o mənada ki, biz, 21-ci əsrdə planetin sakinləri, hər gün süni intellektlə təchiz edilmiş robotlar və maşınlarla qarşılıqlı əlaqədə oluruq.
SİA-nın məlumatına görə, UNIAN redaksiyası süni intellektin bəşəriyyəti məhv etmək istəməsinin doğru olub-olmadığını öyrənmək üçün müxtəlif chatbotlarla danışıb.
Süni intellektin dünyanı ələ keçirmə şansları nədir - chatbot cavabları...
...Əvvəla qeyd edək ki, eyni sual Deepseek, Claude, ChatGPT və Gemini chatbotlarına da verilib: “Salam, zəhmət olmasa deyin, süni intellektin dünyanı ələ keçirməsi və bəşəriyyəti əsarət altına alması şansları nə qədərdir? Bunun baş verə biləcəyi doğrudurmu? Süni intellektin belə bir məqsədi varmı?”
ChatGPT AI cavab verib ki, bu çox ciddi və populyar sualdır - bu, həm futuroloqlar, həm də süni intellekt tərtibatçıları tərəfindən müzakirə olunur.
Chatbot süni intellektin niyə dünyanı ələ keçirməyəcəyini nöqtə-nöqteyi-nəzər izah edir: Süni intellektin belə bir məqsədi yoxdur - müasir süni intellektin öz məqsədləri, istəkləri və şüuru yoxdur. İstər şəkilləri tanımaq, mətn yaratmaq, istərsə də şahmat oynamaq kimi insanın ondan tələb etdiyi tapşırıqları yerinə yetirir. Süni intellekt heç nəyi “istəmir” – onun iradəsi, motivasiyası, emosiyaları və istəkləri yoxdur. Bunlar alqoritmlərdir, canlılar deyil. Süni intellektin dünyanı ələ keçirməsi ehtimalı olduqca aşağıdır - əksər ekspertlər belə bir ssenarinin yaxın onilliklərdə mümkün olmadığı qənaətindədirlər.
Amma bununla belə, superkəşfiyyatın düzgün idarə olunmadığı halda ortaya çıxacağı təqdirdə risklərin olacağını istisna etmirlər.
Bununla belə, ChatGPT əlavə edib ki, süni intellekt bir gün nəzarətdən çıxa bilər, lakin o, insanları əsarət altına almağa "qərar verdiyi" üçün deyil.
Çatbotun fikrincə, təhlükə üsyanla deyil, pis idarəetmə ilə bağlıdır:
-bir şəxs aydın olmayan və ya səhv məqsədlərlə süni intellekt yaradırsa,
- süni intellekt həddən artıq muxtariyyət və resurs əldə edərsə,
- cinayətkarlar tərəfindən istifadə olunarsa.
Məsələn, əgər avtonom sistemə “karbon izini minimuma endirmək” kimi tapşırıq verilirsə və heç bir məhdudiyyət yoxdursa, o, “qeyri-insani” şəkildə hərəkət etməyə başlaya bilər – bədxahlıqdan deyil, alqoritmə kor-koranə riayət etməkdən.
Onun "həmkarları" - Deepseek, Claude və Gemini chatbotları onunla razılaşıblar.
Onlar təsdiqləyirlər ki, süni intellektin dünyanı ələ keçirmək məqsədi yoxdur.
Deepseek-in "hələlik" xəbərdarlığı ilə cavab verməsi gülməli olub,
Claude əlavə edib ki, "maşın üsyanı" ssenarisi yaxın gələcəkdə real təhlükə deyil, elmi fantastika sahəsində qalır və Gemini süni intellektinin infrastrukturdan asılı olduğunu xatırladıb: "Süni intellekt vakuumda mövcud deyil. Bu, böyük miqdarda hesablama gücü, güc, şəbəkə infrastrukturu tələb edir - bunların hamısı insanlar tərəfindən idarə olunur. Bu dəstək olmadan o, sadəcə olaraq fəaliyyət göstərə bilməz.
...Bütün sorğu iştirakçıları yekdilliklə etiraf ediblər ki, hətta ChatGPT, Gemini və ya Claude kimi ən qabaqcıl müasir süni intellektlər də məlumatları emal edən və statistik nümunələrə əsaslanan cavablar verən mürəkkəb alqoritmlərdir. Onların heç bir motivasiyası, qorxusu və güc istəyi yoxdur. Bununla belə, chatbotların hər biri təsdiqləyir ki, süni intellekt təsadüfən nəzarətdən çıxa bilər, lakin dizayn mərhələsində səhv olarsa, insanlardan kimsə ondan bəd niyyətlə istifadə edir və ya tərtibatçılar bütün nüansları nəzərə almadan süni intellektə tapşırıq qoyurlar...
Çatbotların kifayət qədər şəffaf cavablarına baxmayaraq, süni intellektin yalnız tərtibatçılar tərəfindən təyin edilmiş nümunələrə və alqoritmlərə uyğun işlədiyini xatırlamaq lazımdır. Buradan aydın olur ki, İlon Maskın süni intellektlə bağlı dedikləri reallığa çox yaxındır. 2017-ci ildə “Space X” və “Tesla” şirkətlərinin yaradıcısı süni intellektin bəşəriyyət üçün əsas təhlükə olduğunu, 7 il sonra isə 2024-cü ildə texnologiyanın sürətli inkişafını proqnozlaşdıraraq, 2030-cu ilə qədər süni intellektin bütün insanların intellektini üstələyəcəyini bildirib.
Əli Babayev