…NASA-nın "Curiosity" aparatı Geyl kraterində sıçrayışlı kəşf edib, qədim Marsda karbon dövranının mövcudluğunu göstərə biləcək dəmir karbonat olan siderit adlı mineral tapıb.
SİA-nın məlumatına görə, tədqiqat “Science” elmi jurnalında dərc olunub.
Alimlər uzun müddət Marsda karbonat minerallarını tapa bilmirdilər ki, bu da Yer kürəsində karbon dövriyyəsində və iqlimin saxlanmasında əsas rol oynayır.
Bununla belə, Curiosity tərəfindən 2022-2023-cü illərdə toplanmış nümunələrin təhlili göstərdi ki, süxurlarda əvvəllər sulfat duzlarının çirkləri səbəbindən orbital skanerlərdən gizlədilmiş 5-10 faiz siderit var.
...Bu kəşf bizim Marsın geokimyasına dair anlayışımızı dəyişir. Biz indi bilirik ki, karbonatlar Marsda mövcuddur, onlar sadəcə olaraq digər minerallarla “maskalı"dırlar”
Bunu tədqiqatın aparıcı müəllifi Ben Tutolo deyib. Mütəxəssislər, Marsın "tarazsız" bir karbon dövrü olduğunu irəli sürürlər: atmosferdən gələn karbon qazı süxurlarla aktiv şəkildə bağlanıb, lakin plitələrin tektonikası olmadığı üçün geri qayıtmayıb.
Bu, atmosferin tədricən itirilməsinə və temperaturun kəskin aşağı düşməsinə səbəb olub.
...Təxminən 3,5 milyard il əvvəl, Yer kürəsində həyat artıq yaranarkən, Mars soyuq səhraya çevrilməyə başlayıb.
Bunu alimlər aydınlaşdırdılar.
Mars nümunələrinin Yerə qaytarılması geciksə də, Curiosity Geyl Kraterinin geologiyasını öyrənməyə davam edir. Yeni məlumatlar qədim Marsın iqlim modellərini dəqiqləşdirməyə və orada həyatın mövcud olub-olmadığını anlamağa kömək edəcək.
Nazlı Almuradova