Ayın uzaq tərəfində qayalarda qeyri-adi dərəcədə aşağı su konsentrasiyası aşkar edilib ki, bu da onun Yerlə nəhəng toqquşması nəticəsində əmələ gəldiyini göstərə bilər.
SİA-nın məlumatına görə, Peykin mənşəyini aydınlaşdırmaq üçün açarı olan bir araşdırma Nature jurnalında dərc olunub.
Çin Elmlər Akademiyasının alimləri nəhəng Cənub Qütbü-Aitken krateri ərazisində Çanqe-6 missiyası tərəfindən toplanmış Ay torpağı nümunələrini təhlil ediblər.
Skan edən elektron mikroskopiya və prob mikroanalizindən istifadə edərək, süxurların hər qramında cəmi 1-1,5 mikroqram su olduğunu aşkar ediblər - bu, səviyyələrin 200 mikroqrama çatdığı Ayın yaxın tərəfindəkindən çox azdır.
Bu, Ayın 4,5 milyard ildən çox əvvəl gənc Yerin Theia adlı Mars böyüklüyündə obyektlə toqquşmasından sonra əmələ gəldiyi fərziyyəsini dəstəkləyir.
O zaman kosmosa nəhəng miqdarda maddə atılıb, zaman keçdikcə ondan peyk əmələ gəlib.
Ayda suyun paylanması onun mantiyasının tərkibində asimmetriyadan xəbər verir: yaxın tərəfi daha nazik qabığa malikdir və qədim vulkanizm nəticəsində əmələ gələn bazalt düzənlikləri ilə zəngindir, uzaq tərəfi isə güclü kraterli və rütubət baxımından zəifdir.
Tədqiqatçılar bildirirlər ki, Ayın formalaşması zamanı təsir “yaş” materialın çox hissəsini Yerə baxan tərəfə keçirə bilər. Bununla belə, yekun nəticə çıxarmaq üçün əks tərəfin digər sahələrindən əlavə nümunələr tələb olunur.
Tədqiqatın müəllifləri qədim Ay maqma okeanının kristallaşmasında və Ayın sonrakı geoloji fəaliyyətində suyun əsas rol oynadığını vurğulayırlar. Yeni məlumatlar onun mənşəyi nəzəriyyəsinin təfərrüatlarına yenidən baxmaq üçün unikal imkan yaradır.
Nazlı Almuradova