"Uşaqkən atamızla qurduğumuz ünsiyyət və münasibət sonrakı həyatımıza mühüm şəkildə təsir edə bilər". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında psixoloq, psixoterapevt Orxan Şəfizadə deyib.
Onun sözlərinə görə, bu, psixologiyada geniş şəkildə sübut olunmuş və tədqiqatlarla təsdiqlənmiş bir mövzudur: "Uşaqlıq dövründə atamızla qurduğumuz münasibət — diqqət, ünsiyyət, sevgi və qayğı dərəcəsi — sonrakı həyatımızın psixoloji təməlini formalaşdırır. Ata fiquru, uşağın özünə inamının, sərhəd hissinin, təhlükəsizlik duyğusunun və gələcəkdəki münasibət modelinin əsas formalaşdırıcılarından biridir.
Əgər bir uşaq atası tərəfindən dəstəklənmiş, dinlənmiş və hörmət görmüşsə, gələcəkdə daha sağlam özgüvənə, sosial münasibətlərə və emosional sabitliyə sahib ola bilər. Əksinə, soyuq, laqeyd və ya həddindən artıq sərt ata modeli, uşağın özünü dəyərsiz hiss etməsinə və ya yetkinlik dövründə münasibətlərdə çətinliklər yaşamasına səbəb ola bilər.
Ata-uşaq münasibəti necə olmalıdır?
Mükəmməl ata olmaq mümkün deyil, amma kifayət qədər yaxşı ata olmaq mümkündür. Bunun üçün:
Aktiv dinləmə: Uşağın hisslərini və fikirlərini dinləmək.
Şərtsiz sevgi: Uşağın davranışından asılı olmayaraq sevildiyini hiss etdirmək.
Sərhədlər və qaydalar: Aydın və anlayışla qoyulmuş sərhədlər uşağa təhlükəsizlik verir.
Müştərək zaman keçirmək: Fiziki mövcudluqla yanaşı emosional iştirak da vacibdir.
Tənqid əvəzinə motivasiya: Uşağın inkişafı üçün yönəldici və təşviqedici yanaşma əsasdır.
Uşaq üçün ata bir dağ kimidir — güvən yeridir. Bu güvən uşağın gələcəkdəki şəxsiyyətini, münasibətlərini və hətta valideynlik tərzini formalaşdırır. Uşaqkən ata ilə qurulan sağlam bağ, gələcəkdə möhkəm psixoloji dayaq anlamına gəlir".