Avropa Şurası Parlament Assambleyası (AŞPA) üzvlərini itirməkdə davam edir. Gürcüstan yanvarın 29-da müvafiq olaraq 2022 və 2024-cü illərdə təşkilatda fəaliyyətini dayandıracaq Rusiya və Azərbaycana qoşula bilər. Ən azı respublikada hakim “Gürcü arzusu” partiyasının əleyhdarlarının tələb etdiyi budur. AŞPA Gürcüstan nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərini dondurmaq istəyir. Gürcüstan müxalifətinin tələbi ilə Avropa Xalq Partiyasının İsveçdən olan nümayəndəsi Boriana Oberq belə bir təşəbbüslə çıxış edib. “Gürcüstan parlamenti birpartiyalıdır, tərkibində yalnız “Gürcü arzusu” partiyası var”. Bidzina İvanişvili rejimi Gürcüstanda demokratik nizamı məhv edir”.
Boriana Oberq
Bu arada Gürcüstan nümayəndə heyətinə iki partiyanın üzvləri daxildir: “Gürcü Arzusu” və “Xalq Gücü”. Onlar eyni seçki siyahısı ilə Gürcüstan parlamentinə seçiliblər, lakin formal olaraq müstəqil təşkilatlar olaraq qalırlar. O cümlədən Mixail Saakaşvili rejimi və onunla əlaqəli siyasi qüvvələrin cinayətləri üzrə xüsusi komissiya çərçivəsində “Xalqın Gücü” prosedur qaydalarını pozmamaq üçün müxalifət adından çıxış edəcək.
Nə olsun ki, Oberqi beş ölkədən 30 deputat dəstəkləyib, ona görə də Gürcüstan nümayəndə heyətinin səlahiyyətləri məsələsi Monitorinq Komitəsinə verilib. Orada onlar hesabat hazırlayacaqlar, onu yanvarın 29-da bütün assambleya dinləyəcək və ümumi səsvermə yolu ilə Gürcüstan hakimiyyəti nümayəndələrinin öz hüquqlarını qoruyub saxlamaması barədə qərar verəcək. Ukraynanın AŞPA-dakı nümayəndəsi Evgeniya Kravçuk heç bir istisnasız olaraq Gürcüstanın səlahiyyətlərinin tamamilə dondurulmasında israrlıdır. Onun sözlərinə görə, assambleyanın bəzi üzvləri aprelə qədər Gürcüstan hakimiyyətinə özlərini düzəltmək üçün vaxt vermək istəyirlər, lakin İvanişvili bunu Avropanın zəifliyi kimi görəcək və öz gücünə daha çox inanacaq.
Macarıstan nümayəndəsi Zsolt Nemet isə əksinə hesab edir ki, AŞPA Tbilisiyə sanksiya tətbiq etməklə səhv edəcək. “Bu gün biz Gürcüstan nümayəndə heyətinin iştirakının məhdudlaşdırılması məsələsini müzakirə edirik. AŞPA öz siyasətinə yenidən baxmalıdır. Əvvəllər Azərbaycan nümayəndə heyəti ilə bağlı belə bir qərar verilmişdi və bu, yanlış qərar idi. Biz dövlətləri itirməkdənsə, onlarla dialoqu davam etdirməliyik”, - o qeyd edib.
Yada salaq ki, 2024-cü ilin yanvarında AŞPA Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsini ratifikasiya etməkdən imtina edib. İdeyanı iştirak edən 90 deputatdan 76-sı dəstəkləyib, 10-u əleyhinə, dördü isə bitərəf qalıb. Sanksiyalara səbəb Qafqaz respublikasında insan haqlarının pozulması, müxalif siyasətçilərin və müstəqil medianın təqib edilməsi, Bakının Avropa Şurası müşahidəçilərini prezident seçkilərinə dəvət etməkdən imtinası və Qarabağdakı hərəkətləri olub. Azərbaycan hakimiyyəti AŞPA-nın qərarını onlara qarşı beynəlxalq “zərərli kampaniyanın” tərkib hissəsi hesab edib, həmçinin Qərb ölkələrini korrupsiyada ittiham edib.
Hələ əvvəllər Rusiya təkcə Assambleya ilə deyil, Avropa Şurası ilə də münasibətlərini kəsmişdi. Səbəb Ukraynada keçirilən hərbi əməliyyatlar idi. 2022-ci ilin fevralında Avropa təşkilatı Moskvanın üzvlüyünü dayandırdı və martın 15-də Rusiya hakimiyyəti AŞ-dən çıxmaq prosesinə başladı. Həmin gün AŞPA qətnamə qəbul edərək, Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinə Rusiyanı təşkilatdan çıxarmağı tövsiyə edib. Oktyabr ayında Assambleya hətta Rusiya Federasiyasının “terrorçu rejim” kimi tanınmasına çağırıb.
“Bu gün AŞPA-da görünməmiş bir hadisə baş verdi. Tarixdə ilk dəfə olaraq Gürcüstan nümayəndə heyətinin səlahiyyətləri sual altında qaldı... Bu, Gürcüstan nümayəndə heyəti ilə heç vaxt baş verməyib; Bu, İvanişvilinin Rusiya rejiminin beynəlxalq təcrid vəziyyətində olduğunu və bu rejimin Avropa tərəfindən tanınmayacağını təsdiqləyir”, – “Birlik – Milli Hərəkat” partiyasının sədri Tina Bokuçava hədsiz sevinclə bildirib.
“Xalq hakimiyyəti”nin deputatı Quram Maçaraşvili müxalifəti öz ölkəsinə qarşı düşmənçilik hərəkətlərində ittiham edib: “Onlar Avropa Şurasına və Avropa İttifaqına nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərini dayandırmağı xahiş edən məktublar və sorğular göndərirlər. Bu, istintaq komissiyasının işində bizə sübut olacaq”.
“Gürcü arzusu” da milli maraqlara xəyanət elan edib. Eyni zamanda parlamentin vitse-spikeri Georgi Volski qeyd edib ki, AŞPA çətin ki, hakim partiyanın rəqiblərinin gözlədiyi qərarı qəbul etsin. "Bu, əsassız və ədalətsiz olmaqla yanaşı, bu Avropa strukturunun nüfuzu üçün ciddi itki olacaq" deyə Volski bildirib. Bu arada AŞPA prezidenti Teodoros Russopulos gürcü müxalifətinə simpatiyasını gizlətmir. Digər şeylər arasında o, Salome Zurabişvilini Gürcüstanda hakimiyyətin yeganə qanuni nümayəndəsi adlandıraraq respublika prezidenti postundan istefa verməkdən imtina edəndə onu dəstəkləyib.
“Gürcü arzusu”nun əleyhdarları nəyin bahasına olursa-olsun hakimiyyəti ələ keçirmək istəyirlər. Bunun üçün yalan danışmağa, dövlət maraqlarına zidd hərəkətlərə və s. Üstəlik, onların Qərbdə, o cümlədən Avropa Şurasında güclü lobbiçiləri var. Düzdür, Gürcüstanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin səlahiyyətləri tanınmasa, müxalifət Rustaveli ilə bağlı indi ənənəvi olan mitinqə 2 yox, 4 min adam gətirə biləcək. Politoloq Petre Mamradze deyir: “Başqa heç nə əldə etmək olmaz. Ekspertin fikrincə, rəsmi Tbilisi AŞPA-da platformasını itirməkdən üzüləcək, amma bundan başqa heç nə yoxdur. Respublikanın hakimiyyət orqanları ilə BƏƏ-dən olan Emaar Qrupu arasında imzalanmış Gürcüstana 6 milyard dolların cəlb edilməsinə dair memorandum isə həm hakimiyyətin, həm də ölkənin inkişafında maraqlı olan insanların ürəyincədir və Avropanın basqısı olmaqdan qurtulacaqları ümidindədirlər.
V.VƏLİYEV