Gəncliyin müəyyən edilməsində xronoloji yaş xüsusi rol oynamır. Gənclik sağlamlıq vəziyyəti ilə xarakterizə olunur.
SİA-nın məlumatına görə, bu gün Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı gəncləri 45 yaşdan kiçik insanlar kimi müəyyən edir, halbuki cəmi üç il əvvəl 35 yaşdan kiçik insanlar gənc sayılırdı.
Bu arada rusiyalı mütəxxəsisin dediyinə görə, gəncliyin müəyyənləşdirilməsinə yanaşmalar dəyişir və hətta bioloji yaşı, məsələn, 40 yaşa uyğundursa, hətta 60 yaşlı insanı gənc adlandırmaq olar.
...İnsanın gənc və ya qoca olması haqqında danışarkən, vacib olan onun xronoloji yaşı deyil, sağlamlığı, orqanlarının, sistemlərinin funksiyalarıdır.
İnsanlar təxminən eyni sürətlə böyüyür və inkişaf edir, lakin hər bir insan öz sürəti ilə qocalır.
Genetika qocalma sürətini 15-20 faiz müəyyənləşdirir, qalanı sosial amillərdən və həyat tərzindən asılıdır.
...Başqa bir mütəxxəsis deyir ki, 95 yaşdan yuxarı uzun ömürlü insanlar üçün genetik meyl və cinsiyyət vacibdir (qadınların daha uzun yaşama şansı var).
Qadınlar həm genetik, həm də xromosomları qoruyan daha uzun telomerlər və sağlam həyat tərzi sayəsində daha uzun yaşaya bilirlər.
Ancaq qadınlar vizual olaraq daha tez qocalır. Kişilər, demək olar ki, bütün həyatı boyu istehsal olunan testosteron tərəfindən qorunur.
Bundan əlavə, kişilərdə daha yüksək sümük mineral sıxlığı və əzələ kütləsi var. Hormonlar qadınları menopauza qədər qoruyur, ona görə də bundan sonra qocalma daha sürətli baş verir.
Gözlənilən ömür uzunluğu artmaqda davam edir. Mütəxəssislər mümkün qədər uzun müddət gənc qalmaq üçün spirtli içki və siqaretdən imtina etməyi, idmanla məşğul olmağı, sağlam qida qəbul etməyi və həkimlərə baş çəkməyi unutmamağı məsləhət görürlər.
Ağıl aydınlığını qorumaq üçün zehni fəaliyyətlə məşğul olmaq lazımdır - təhlil etmək, oxumaq, yadda saxlamaq.
Nazlı Almuradova