...Müharibə və sanksiyalara məruz qalan Rusiya iqtisadiyyatı sabitliyini itirməkdə davam edir.
SİA-nın rus saytlarından əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə “Neue Zürcher Zeitung” yazır.
...Kremlin müdafiə istehsalını əhalinin rifahı hesabına təmin etmək siyasəti ciddi staqflyasiya təhlükələri yaradır - yüksək inflyasiya və iqtisadi durğunluq birləşməsidir.
...Dekabrda Rusiya Mərkəzi Bankı gözlənilmədən əsas faiz dərəcəsini 21 faiz səviyyəsində saxladı ki, bu da əsrin əvvəlindən bəri ən yüksək göstəricidir. Analitiklər onun illik hesablamada 9 faizini keçən inflyasiya ilə mübarizə üçün yüksələcəyini gözləsələr də, qərar şirkətlər və məmurların artan təzyiqi ilə izah olunur.
Kreditlər üzrə yüksək faiz dərəcələri biznesləri boğaraq onları borca məcbur edir, müharibə xərcləri isə resursları mülki sektordan uzaqlaşdırır.
Artan inflyasiya və rublun zəifləməsi
Rusiya valyutası son aylarda kəskin ucuzlaşıb və sanksiyalar eləcə də iqtisadi təcrid səbəbindən idxalın dəyəri artıb. Dollar və avro 2022-ci ilin martından bəri ən yüksək səviyyələrinə çataraq mal idxalını bahalaşdırıb.
Analitiklərin fikrincə, 2025-ci ildə inflyasiya 8 faizdən yuxarı qalacaq ki, bu da əvvəllər verilən proqnozdan xeyli yüksəkdir. Reallıqda qiymətlər rəsmi olaraq bildiriləndən daha sürətlə arta bilər.
Bu, inflyasiya səviyyəsi ilə əsas dərəcə arasındakı uyğunsuzluğu təsdiqləyir və bu, statistikaya inamı sarsıdır. 2024-cü ildə Rusiya ÜDM-i 4 faiz artdı, lakin 2025-ci ildə analitiklər 1,5 faizə qədər yavaşlama gözləyirlər.
Artımın əsas hərəkətverici qüvvəsi olan müdafiə istehsalı son həddinə çatıb. Köhnə texnikanın təmir olunduğundan daha az yeni döyüş maşınları istehsal olunur.
Kreml iqtisadiyyatın zəifləməsinə baxmayaraq, hərbi xərcləri azaltmaq niyyətində deyil. Ölkənin maliyyə ehtiyatları azalsa da, hələ də cari xərcləri dəstəkləmək üçün kifayətdir. Bu, Rusiya hakimiyyətinin hərbi avantüra lehinə iqtisadiyyatdan gələn böhran siqnallarına məhəl qoymamaqda davam edəcəyi ilə bağlı qorxuları artırır.
Üfüqdə staqflyasiya
...Rusiyanın iqtisadi modeli getdikcə sabitliyini itirir. Bahalı kreditlər, səfərbərlik və miqrasiya nəticəsində yaranan işçi qüvvəsi çatışmazlığı, müdafiə xərclərinin prioritetləşdirilməsi ölkəni staqflyasiyaya doğru aparır.
Rublun zəifləməsi və aşağı neft qiymətləri problemləri daha da dərinləşdirir.
Kreml uzunmüddətli layihələrə və ya modernləşməyə sərmayə qoymaq əvəzinə, müharibəni davam etdirmək üçün resursları israf etməkdə davam edir.
Bu arada ruslar əsas malların qiymətlərinin qalxması və durğun gəlirlərlə üzləşirlər ki, bu da onların narazılığını artırır.
Rusiya iqtisadiyyatı 2025-ci ilə hərbi siyasət və sanksiyaların yaratdığı ciddi struktur problemləri ilə qədəm qoyur. Vətəndaşların rifahı müharibə maşınının saxlanması üçün qurban verilir və inkişaf perspektivləri getdikcə zəifləyir. Lakin iqtisadi çətinliklərə baxmayaraq, Kreml öz hərbi məqsədlərinə diqqətini davam etdirir və əhalini nəticələrin acısını yaşamağa qoyur.
Əli Babayev