"Rusiya çətin seçim qarşısındadır..."

4 Dekabr 2024 00:27 (UTC+04:00)

...Sanksiyalar və hərbi münaqişələr nəticəsində zəifləmiş Rusiya iqtisadiyyatı Putini cəlbedici həll yollarından məhrum edən təhlükə ilə üz-üzədir. İtaliyanın “Corriere della Sera” nəşri yazır ki, onun etməli olduğu seçim iki ssenari ilə bağlıdır: ya yavaşlayan artım və artan qiymətlərlə staqflyasiya, ya da nəzarətdən çıxa biləcək hiperinflyasiya. ...Bu baxımdan Putinin imkanları kiçikdir və heç də qibtə olunası deyil. O, seçim etməlidir və onun vaxtı daralır.

Bunu jurnalistlər qeyd edirlər.

...Vəziyyət Rusiya elitasının əsas fiqurları arasında münaqişə səbəbindən gərginləşir. Bir tərəfdən, Aleksey Mordaşov (“Severstal”) və Sergey Çemezov (“Rostec”) kimi iri sənaye korporasiyalarının rəhbərləri öz müəssisələrini xilas etmək üçün faiz dərəcələrinin azaldılmasını tələb edirlər.

Digər tərəfdən, Mərkəzi Bankın rəhbəri Elvira Nabiullina inflyasiyanın qarşısını almaq üçün pul siyasətini sərtləşdirməyə davam edir.

Rusiya iqtisadiyyatı artıq dalana dirənir: kişilərin kütləvi şəkildə cəbhəyə səfərbər olunması və bir milyona yaxın ixtisaslı mütəxəssisin mühacirətə getməsi rekord işçi çatışmazlığına səbəb olub. Kadr çatışmazlığı səbəbindən istehsal gücü həcmi artıra bilmir.

...Eyni zamanda, hərbi xərclər artmaqda davam edir və vəziyyəti daha da gərginləşdirir. Sanksiyalar və hərbi-sənaye kompleksinin ehtiyacları nəticəsində yaranan xammalın yüksək qiymətləri Rusiyada yaşayış xərclərini artımın yeni mərhələsinə aparır.

Mərkəzi Bankın məlumatına görə, noyabrda inflyasiya 8,56 faiz təşkil edib, real məzənnə isə bundan da yüksək ola bilər. Hərbi-sənaye kompleksinin ən böyük nümayəndələri Putinə təzyiqləri artırırlar.

Müharibədə istifadə edilən silahların 80 faizini istehsal edən “Rostec”-in rəhbəri Sergey Çemezov bildirib ki, Mərkəzi Bankın hazırkı siyasəti sənayeni iflas təhlükəsi ilə üz-üzə qoyur.

Oxşar bəyanatlar Oleq Deripaska və Aleksey Mordaşov kimi metallurgiya sənayesindən olan oliqarxlar tərəfindən də səsləndirilib.

Makroiqtisadi Təhlil Mərkəzi də iqtisadi artımın kəskin yavaşlaması və investisiyaların çökməsi riski barədə xəbərdarlıq edib ki, bu da Nabiullinanın tənqidini daha da gücləndirib.

Hərbi-sənaye kompleksi Mərkəzi Bank rəhbərinin istefasını və faiz dərəcələrinin aşağı salınmasını tələb edir.

Bununla belə, bu, Venesuela ssenarisində hiperinflyasiyaya səbəb ola bilər və yaşayış dəyəri nəzarətdən çıxır.

Bu arada, rubl hətta yuana nisbətdə zəifləməyə davam edir və bu, Çindən idxalı əksər ruslar üçün əlçatmaz edir.

...Kərə yağının 30-40 faiz bahalaşdığı, milyonlarla insanın əsas məhsulları ala bilmədiyi bir vaxtda vəziyyət kritikləşir.

...Amma Putin hələlik ki, susur. Lakin hər gecikmə böhranı daha da ağırlaşdırır və ölkəni iqtisadi uçuruma doğru sürükləyir.

Əli Babayev