İnsan sağlamlığını təhdid edən 17 xəstəlik üçün yeni peyvəndlərə ehtiyac var

7 Noyabr 2024 03:41 (UTC+04:00)

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) dünya miqyasında insan sağlamlığını ciddi təhdid edən 17 endemik patogen üçün təcili olaraq yeni peyvəndlərin hazırlanmasına ehtiyac olduğunu açıqlayıb. Bu çağırış, müvafiq araşdırmanın “eBioMedicine” jurnalında yayımlanmasından sonra geniş ictimaiyyətə çatdırılıb. SİA Anadolu Agentliyinə istinadla xəbər verir ki, ÜST-nin verdiyi açıqlamaya əsasən, endemik patogenlər hər il milyonlarla insanda xəstəliyə səbəb olur. Bu patogenlərin təyin edilməsi və onların qarşısının alınması üçün effektiv peyvəndlərin hazırlanması həyati əhəmiyyət daşıyır. Xüsusilə, adıçəkilən 17 patogen arasında “A Qrupu Streptococcus”, “Klebsiella pneumonia”, “HİV-1” və “Hepatit C” kimi ciddi xəstəlik törədiciləri də var. Bunların hər biri müxtəlif xəstəliklərə səbəb olmaqla yanaşı, həm də dünyada geniş yayılıb və hər il çoxsaylı xəstəlik və ölüm hallarına yol açır.

Bildirilib ki, ÜST-nin əsas məqsədi bu endemik patogenləri prioritetləşdirmək, onların insanların sağlamlığına və cəmiyyətlərə vurduğu zərərləri azaltmaqdır. ÜST rəsmisi Mateuş Hasso-Agopsoviç, araşdırmanı endemik patogenlərin regional və qlobal sağlamlığa təsirini müəyyən etmək üçün “ilk qlobal səy” kimi qiymətləndirib. O, həmçinin vurğulayıb ki, nəticələr dünyada artıq mövcud olan vaksin ehtiyaclarını bir daha təsdiqləyir və bu istiqamətdə addımların atılmasını zəruri edir.

Araşdırmada, həmçinin diqqətə çatdırılıb ki, qlobal sağlamlıq təhdidləri arasında qrip, norovirus və malyariya kimi infeksiyalar da yer alır. Bu xəstəliklərin nəzarət altına alınması üçün yeni vaksinlərin hazırlanması və tətbiqi son dərəcə vacibdir. Həmçinin “Klebsiella pneumonia” və “Hepatit C” kimi patogenlər də dünya miqyasında geniş yayılıb və bu patogenlərə qarşı peyvəndlərin hazırlanması, infeksiyaların qarşısının alınmasında əhəmiyyətli rol oynaya bilər.

ÜST, patogenlərə qarşı effektiv vaksinlər hazırlamaq üçün beynəlxalq səviyyədə əməkdaşlıq və maliyyələşdirmənin vacibliyini vurğulayıb. Bu prosesdə dünya dövlətlərinin və səhiyyə təşkilatlarının birgə fəaliyyət göstərməsi tələb olunur.