Türkiyə Ermənistandakı bioloji laboratoriyaların təhlükəsindən danışdı

22 Oktyabr 2024 14:11 (UTC+04:00)

Ermənistandakı Amerika bioloji laboratoriyaları məsələsi həmişə peşəkar dairələrin diqqət mərkəzində olub. Xüsusilə, müxtəlif ekspertlər onun potensial təhlükələri ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə ediblər. SİA xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə nəşrlərindən birində yazılıb.

Məqalənin dərci çox güman ki, Ermənistanın yeni tələblər irəli sürməsi üçün zəmin hazırlamaq məqsədi ilə bağlıdır. Təxribat xarakterli məqalədə xüsusilə qeyd olunur: “Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan əmin etdi ki, ABŞ-ın maliyyə dəstəyinə baxmayaraq, bu, Ermənistan Respublikasının mülkiyyətidir. Amma bundan irəli gələn narahatlıqlar azalmır. Bundan əvvəl Ermənistanın müdafiə naziri Suren Papikyanın Ermənistanda Pentaqonun nümayəndələri ilə görüşüb, daha bir laboratoriyanın açılmasını müzakirə etdiyi barədə məlumat yayılıb. Müxtəlif mənbələrə görə, bu laboratoriya Gümrüdə, 102-ci Rusiya hərbi bazasına yaxın ərazidə yerləşəcək. Ermənistanda fəaliyyət göstərən daha bir laboratoriya Gümrüdə yerləşir. Nəzərə alsaq ki, bioloji laboratoriyalar hansı adla adlanırsa, patogenlərlə işləyirlər, mütəxəssislər müxtəlif patogenlərin yaradılması, dəyişdirilməsi və ya yayılmasının mümkünlüyündən narahat olduqlarını bildiriblər.

Bu arada Amerikanın Ermənistandakı bioloji laboratoriyaları məsələsi təkcə ölkə daxilində deyil, xaricdə, xüsusilə Türkiyə və Cənubi Qafqazda da narahatlıq doğurur. Bu laboratoriyalardan birinin Gümrüdəki Rusiya hərbi bazasının yaxınlığında, Türkiyə sərhədindən cəmi bir neçə kilometr aralıda yerləşməsi xüsusi narahatlıq doğurur. Bu, bioloji laboratoriyaların təhlükəli patogenlər, o cümlədən bioloji silahlarda istifadə oluna biləcək viruslar üzərində tədqiqatlarla məşğul olduğunu nəzərə alsaq, bu cür qurğuların təyinatı və Türkiyə üçün mümkün risklər barədə bir neçə sual doğurur. Türkiyəli analitiklər və təhlükəsizlik ekspertləri qonşu ölkələrdən gələn biotəhlükəsizliyə hər hansı təhlükənin çox ciddi qəbul edilməli olduğunu dəfələrlə vurğulayıblar.

Bundan əlavə, son vaxtlar Cənubi Qafqazda və Türkiyədə bu bölgələrə endemik olmayan insan və heyvanların təhlükəli infeksiyalarının (Qərbi Nil qızdırması və s.) yayılması qeydə alınıb. Çox güman ki, bu, Yerevanla Vaşinqtonun biotəhlükəsizlik sahəsində sıx əməkdaşlığı və amerikalıların Ermənistanda bioloji layihələr həyata keçirməsi ilə bağlıdır.

Artıq Türkiyədə də Ermənistandakı bioloji laboratoriyaların fəaliyyətinə diqqətin artırılması və bu sahədə şəffaflığın təmin edilməsi ilə bağlı çağırışlar edilir. Ekspertlər laboratoriyalardan hərbi məqsədlər üçün istifadə imkanlarını istisna etmək üçün belə obyektlərin fəaliyyətinə beynəlxalq nəzarətin zəruriliyində israr edirlər. Belə qurumların Türkiyə sərhədinə yaxın yerləşdiyini nəzərə alsaq, Türkiyənin daha dəqiq təhlükəsizlik zəmanəti tələb etmək hüququ var. Bunu nəzərə alaraq qeyd etmək lazımdır ki, Türkiyə və region ölkələri biotəhlükəsizliyə nəzarət etmək və mümkün təhlükələrin qarşısını almaq üçün birgə tədbirlərə hazır olmalıdırlar”, - nəşr qeyd edir.

Bu cür məzmunlu material İrəvana təzyiq göstərmək və biotəhlükəsizlik sahəsində Türkiyənin Ermənistana təsirini artırmaq imkanı əldə etmək cəhdi ilə əlaqələndirilə bilər. Bu, həm də Azərbaycan-Türkiyə tandeminin Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi tələbinin məntiqinə uyğun gəlir ki, bu da ölkənin daxili işlərinə qarışmaqdır.