Magistratura təhsili niyə VACİBDİR? - TƏHSİL ESKPERTİ

“Magistr təhsili son illərdə Azərbaycan gəncləri arasında populyarlaşan təhsil pillələrindən biri olub. Bu pillə, bakalavr təhsili üzərində ixtisaslaşmanı daha da dərinləşdirən, nəzəri bilikləri daha peşəkar səviyyədə praktik biliklərlə birləşdirən bir mərhələdir. Magistr təhsilinin bir çox üstünlükləri var və bu, həm akademik, həm də karyera sahəsində geniş imkanlar yaradır”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov deyib.

O bildirib ki, magistr təhsili alan şəxslər öz sahələrində daha yüksək peşəkar bilik və bacarıqlar əldə edirlər. Bu, onların ixtisaslaşmalarını dərinləşdirir və eyni zamanda işəgötürənlər üçün cəlbedici edir. Çünki magistr təhsili alanlar daha çox tədqiqat yönümlü, dərin təhlil etmə bacarıqlarına malik olur və problemlərin həllinə daha kompleks yanaşa bilirlər. Magistr pilləsində təhsil alan tələbələr elmi araşdırmalara daha çox diqqət yetirdiyi üçün analitik düşüncə və tənqidi təhlil bacarıqları inkişaf edir ki, bu da gələcəkdə həm akademik sahədə, həm də iş dünyasında böyük üstünlük qazandırır.

Azərbaycanda magistr təhsili alanlara işə qəbul zamanı xüsusi diqqət ayrılıb-ayrılmadığı məsələsi isə bəzi sahələrdə fərqlidir. Dövlət sektorunda və müəyyən özəl sahələrdə magistr diplomu olan şəxslərə daha çox üstünlük verildiyi müşahidə olunur, çünki onlar daha ixtisaslı və təcrübəli kadr kimi qəbul edilirlər. Xüsusən təhsil, hüquq, maliyyə, dövlət idarəçiliyi və beynəlxalq əlaqələr kimi sahələrdə magistr təhsili daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Magistr dərəcəsi olan namizədlər idarəetmə və ya strateji mövqelərdə yerləşdirilə bilər, çünki bu təhsil pilləsi onların müvafiq sahədə daha dərin anlayış və idarəetmə bacarıqlarına malik olduğunu göstərir.

Bununla belə, xaricdə magistr təhsili almaq, işə qəbul zamanı əlavə üstünlüklər yarada bilir. Xaricdə təhsil alan tələbələr həm fərqli təhsil sistemləri, həm də beynəlxalq təcrübələr qazanır. Onlar müxtəlif mədəniyyətlərdə işləməyi öyrənir, qlobal baxış və yanaşmalar əldə edirlər ki, bu da işəgötürənlər üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Xaricdə təhsil alan magistr tələbələri həm də qlobal tələblərə uyğun ixtisaslı kadr kimi qəbul olunduqları üçün, özəlliklə beynəlxalq şirkətlərdə və ya böyük korporasiyalarda işə qəbul zamanı rəqabət üstünlüyünə sahib olurlar.

İxtisaslar üzrə magistr təhsilinin əhəmiyyətinə gəldikdə isə, bəzi sahələr var ki, orada bu pilləni bitirmək daha vacib sayılır, bəzilərində isə iş üçün mütləq tələb olunmur. Məsələn, hüquq, tibb, mühəndislik, maliyyə, beynəlxalq əlaqələr və təhsil sahəsində magistr təhsili çox önəmlidir. Bu sahələrdə işləmək üçün daha dərindən ixtisaslaşmaq, yeni biliklərə yiyələnmək və müasir tələblərə uyğun bacarıqlara sahib olmaq lazımdır. Məsələn, hüquq sahəsində çalışan birinin yalnız bakalavr təhsili ilə kifayətlənməsi çətin olur. Çünki hüquq sistemləri daim dəyişir və bu sahədə çalışanlar yeni qanunları, beynəlxalq müqavilələri və hüquqi tələbləri dərindən mənimsəməlidir. Həmçinin tibb və mühəndislik sahəsində də dərinləşmiş ixtisaslaşma və tədqiqat yönümlü biliklər tələb olunur ki, bu da magistr pilləsində təhsil almağı vacib edir.

Digər tərəfdən, incəsənət, jurnalistika və ya bəzi sosial elmlər kimi sahələrdə magistr dərəcəsi bir qədər az əhəmiyyət kəsb edə bilər. Bu sahələrdə praktiki təcrübə, yaradıcılıq və peşəkar təcrübə bəzən daha önəmli olur. Təbii ki, bu sahələrdə də magistr təhsili almaq əlavə üstünlük təmin edə bilər, lakin karyera baxımından bu sahələrdə mütləq tələb deyil.

Ümumiyyətlə, magistr təhsili Azərbaycanda və dünya miqyasında peşəkar inkişaf üçün önəmli bir pillədir. Bu təhsil pilləsi həm akademik, həm də karyera baxımından geniş perspektivlər açır. Ancaq hər kəsin öz peşə və sahə tələblərini nəzərə alaraq magistr təhsilinə yanaşması daha doğru olar. Hər bir ixtisas üzrə fərqli tələblər və gözləntilər olduğuna görə, magistr təhsili almaq qərarını verərkən, həmin sahədə karyera inkişafı üçün hansı bilik və bacarıqların vacib olduğunu nəzərə almaq lazımdır”.