Xüsusilə salatlarımızda tez-tez istifadə etdiyimiz yay-qış fərq etmədən mətbəxlərimizin vazkeçilməzləri olan göyərti, təəssüf ki, tez xarab olan məhsullardan biridir. Düzgün saxlanmadıqda çox qısa müddətdə xarab olan göyərtilər, düzgün qaydalara əməl edilərək saxlandıqda soyuducuda daha uzun müddət yararlı qala bilər.
Bəs, onları necə saxlayaq?
SİA mövzu ilə bağlı araşdırma aparıb.
Əgər salat hazırlamaqda çox tənbəlsinizsə, bütün göyərtilərinizi bir anda hazırlayıb boş vaxtlarınızda kənara qoymaq işinizi son dərəcə praktik edəcək bir üsul olacaq. Beləliklə, salatın inqrediyentləri əlinizdə hazır olduğu üçün salatı daha tez-tez istehlak edəcəksiniz.
Yaşılları tez xarab olmadan daha uzun müddət saxlamaq üçün əməl etməlisiniz:
* Əvvəla, göyərtiləri aldıqdan dərhal sonra plastik torbalara atmamalısınız. Beləcə göyərtiləriniz qısa müddətdə xarab olmağa və çürüməyə başlayacaq.
* Aldığınız göyərtiləri bol təmiz su ilə yumalısınız. Bu mərhələdə göyərtilərin yarpaqlarını bir-bir ayırıb sağlam olmayan yarpaqları ayırmalısınız. Çünki çürük yerlər sağlam yarpaqların daha qısa müddətdə xarab olmasına səbəb olar.
* Göyərtilərin daha təmiz olması üçün bir az sirkə əlavə etdiyiniz suda 5-10 dəqiqə buraxıb, yenidən təmiz su ilə yaxalaya bilərsiniz.
Göyərtilərinizin tam təmizləndiyinə əmin olduqdan sonra göyərti qurutma məhsulunun köməyi ilə nəmlik qalmayana qədər yaxşıca qurudun. Hər dəfə quruducunun dibindən suyu tökdükdən sonra bu prosesi 2-3 dəfə təkrarlaya bilərsiniz.
Əgər göyərti quruducunuz yoxdursa, göyərtilərinizi suyunu boşaltmaq üçün qabın üzərinə qoyulmuş süzgəcdə saxlaya bilərsiniz. Tamamilə quruduğuna əmin olduğunuz göyərtiləri soyuducu torbalara, şüşə bankalara qablaşdıraraq və ya möhürlənmiş saxlama qabında soyuducuda saxlaya bilərsiniz.
* Göyərtiləri soyuducuya qoyarkən vacib olan məqam kağız dəsmala bükərək islanmasının qarşısını almaqdır. Göyərtilər nə qədər qurudursa və hava ilə nə qədər az təması varsa, bir o qədər güclü qalacaq.
Bu üsullardan istifadə edərək saxladığınız göyərtilər 1 həftədən 10 günə qədər istifadəyə yararlı qalacaq.
Təmizləmə metodu
Göyərtiləri istehlak etməzdən əvvəl yaxşıca təmizləmək lazımdır. Əgər yaxşı təmizləməsəniz, üzərindəki toz, həşərat və torpağı yeyəcəyiniz üçün sağlamlıq problemlərinə səbəb olacaq.
İndi göyərtiləri ən yaxşı şəkildə təmizləmək üçün tövsiyə etdiyimiz addımları izləyə bilərsiniz:
Addım 1: Yaşılları köklərindən ayırın
Kahı, ispanaq və tərə kimi bəzi göyərtilər tək bir kökdə toplanır. Bu göyərtiləri təmizləmək üçün əvvəlcə köklərini ayırmaq lazımdır.
Yaşılları köklərindən təmizləmək üçün 2 barmaq qalınlığında bir parça seçin. Köklərə ən yaxın olan hissədən 2 barmağı qalın şəkildə kəsin və bu kökləri zibil qutusuna atın.
Kökləri çıxardıqdan sonra onları bir-bir yoxlayaraq təmizləməyin vaxtıdır.
Addım 2: Hər bir yarpağı yoxlayın
Bəzən yaşıllıq paketinə müxtəlif növ otlar daxil edilə bilər. Bu otlar müxtəlif bitkilərin hissələridir ki, yetişdiricilər ya toplama zamanı qaçırırlar, ya da otlara yaxın böyüyürlər.
Kahı, ispanaq, cəfəri və ağlınıza gələn göyərtiləri bir-bir ayırın və dərin bir qaba qoyun.
Dərin qabda göyərtiləri bir neçə dəfə təmiz su ilə yuyun və suyun səthinə çıxan tullantıları atın. Soyuq su göyərtiləri daha canlı edir.
Addım 3: Göyərtiləri suda isladın
Bəli, indi sıralanmış göyərtiləri xüsusi suda islatmaq vaxtıdır. Dərin bir qabda göyərtiləri örtmək üçün kifayət qədər soyuq su əlavə edin. Sonra aşağıda sadalanan 2 üsuldan sizə uyğun olanı seçin və tətbiq edin.
3.1 Metod: Sirkə və limonlu suda 5-10 dəqiqə
Tozdan və torpaqdan hərtərəfli təmizlənmək üçün bu vacibdir. Suya təxminən 1 çay stəkanı sirkə əlavə edin. Bu mərhələdə suya limon suyu da əlavə edə bilərsiniz.
Sirkə seçiminiz sizə bağlıdır. Evdə olan hər hansı sirkəni sınaya bilərsiniz. Göyərtilər sirkəli suda təxminən 5-10 dəqiqə isladıldıqdan sonra yenidən soyuq su ilə yaxalamaq lazımdır.
Mümkün qədər yarpaqları bir-bir yaxalayıb süzgəcdən keçirməlisiniz. Diqqətlə yusanız, xəstələnmə riskini sıfıra endirə bilərsiniz.
3.2 Metod: Qazlı Suda 5-10 Dəqiqə
Göyərtiləri tozdan və torpaqdan təmizləməyin başqa bir yolu onları qazlı suda islatmaqdır.
Suya qoyduğunuz göyərtilərin üzərinə 2 çay qaşığı soda səpin. Çörək soda toz və torpağın yarpaqlardan ayrılmasını asanlaşdıracaq. Yarpaqları bu suya bir neçə dəfə sürtün və
5-10 dəqiqə buraxın. Gözləmə müddəti bitdikdə bütün göyərtiləri soyuq suyun altında yuyun və süzün.
Soda xüsusilə kirli göyərtiləri hərtərəfli təmizləyir.
Şüyüd və cəfəri kimi göyərti saxlamaq üçün dərin dondurucu seçə bilərsiniz. Xırda doğranmış göyərtiləri soyuducu çantada və ya dondurucu kamerada saxlama qabında saxlaya bilərsiniz. Bu proses yemək və xəmirdən istifadə üçün uygundur.
Təzə göyərtiləri soyuducuda saxlamaq üçün onları yuduqdan sonra nəmini çıxarmaq lazımdır. Yuyunduğunuz göyərtiləri kağız dəsmal ilə quruta bilərsiniz.
Nəmlənmiş göyərtiləri bir çantaya qoyun. Unutmayın ki, belə bir vəziyyətdə çantanın içindəki havanı çıxarmaq lazımdır.
Ayşən Vəli