Baş naziri Mişel Barnierin parlamentdə çıxışı qalmaqal yaradıb
Fransanın baş naziri Mişel Barnier Milli Assambleyada çıxış edərək yeni hökumətin prioritetlərini açıqlayıb. Bir saat yarım davam edən nitq üç əsas parlament qüvvələrinin: sol “cəbhəçilər”, “makronist” mərkəz və sağ “lepenistlər”in heç birinin maraqlarını pozmamaq üçün qurulduğu bəlli olub. Amma bütövlükdə hökumətin sağ təmayüllü olma ehtimalının daha çox olduğu göz qabağındadır.
Boz saçlı, tünd göy kostyumda, düymə deşikində ordenli Mişel Barnier çıxışına Londondakı emissarına yazan Şarl de Qolldan bir sitatla başlayıb: “Sizdən xahiş edirəm ki, az şeylə çox şey edəsiniz. praktiki olaraq heç bir şeydən başlayaraq". Onun çıxışı sol cinahdan sonsuz fısıltı və gülüşlə qarşılanıb: deputatlar özlərini xalqın nümayəndəsi kimi yox, sentyabrın 1-də sıraya nalayiq davranmağa gələn orta məktəb şagirdləri kimi aparıblar. Natiq kimi qeyri-adi təcrübəsini göstərən Mişel Barnier onlara məhəl qoymamağa çalışıb və zaman keçdikcə onlar sakitləşiblər.
Bir saat otuz dəqiqə davam edən çıxışın tam məzmununu subtitrsiz olsa da, artıq bir çox saytlarda yerləşdirilmiş yazıda görmək olar. Mişel Barnier nə sağ, nə də sola toxunmamaq üçün ehtiyatlı hərəkət edib. Və hər bir media orqanı öz siyasi oriyentasiyasından asılı olaraq bəzi təkliflərində özü üçün vacib və faydalı nəsə tapıb, bəzilərini isə rədd edib. Bu, onsuz da pis deyil və baş nazirin barışmaz rəqiblərlə ortaq dil tapmağı bilən təcrübəli danışıqçı kimi reputasiyasını təsdiqləyir.
İndi ən vacib məsələ puldur: büdcə, dövlət borcu, vergilər. Büdcənin təsdiqi hökumətin ilk işi olacaq. Prezidentlik dövründə Emmanuel Makron xərcləməkdən çəkinmədi, hər dəfə bunu xüsusi hallarla, məsələn, pandemiya və ya Avropada müharibə ilə əsaslandırdı. Mişel Barnier hökuməti indi büdcə boşluqlarını örtmək, bunu dövlət borclarını ödəməyə hazır olmayan əhalinin əksəriyyətinin qəzəbinə səbəb olmayacaq şəkildə etmək vəzifəsi qarşısındadır. Artıq prezident partiyaları kütləvi vergi artımlarına dözməyəcəyi barədə xəbərdarlıq edib. Sol cəbhə üçün bu qırmızı xəttdir.
Fransanın yeni hökuməti Makronu gücləndirib və Nikola Sarkozini geri çağırıb
Buna görə də Barnier ən çox qazananların üzərində cəmləşərək əhalinin əsas hissəsini sarsıntılardan qoruyacağını vəd edib. Baş nazir "əhəmiyyətli gəlir əldə edən böyük və çox böyük şirkətlərdən" "məqsədli" və "vaxt məhdud" səyləri, həmçinin "ən varlı fransız xalqının" müvafiq iştirakını tələb etmək niyyətindədir. Bu çağırışları kimə ünvanlamasından asılı olmayaraq, bu cür tədbirlər solçuların prezidentin guya əziz tutduğu ən varlı şəxslərə vergilərlə daha çox təzyiq göstərmək tələbləri ilə birləşir. Hökumətin minimum əmək haqqını ayda 1427 avroya qaldırmaq niyyəti də tribunaların sol qanadının istəkləri ilə üst-üstə düşüb. Baxmayaraq ki, bu, solçu Yeni Xalq Cəbhəsi liderlərinin istədiklərindən azdır.
Bununla birlikdə, "hər şeyin pulsuz olduğu illüziyası ilə vidalaşmaq" üçün dövlət xərclərini azaltmaq niyyəti daha çox "immiqrantlar və avaralar üçün sosial müavinətlərin" nəzarətsiz artımından danışan sağ və həddindən artıq sağçılara ünvanlanıb. Onlar, şübhəsiz ki, immiqrasiyanın tənzimlənməsi ilə bağlı təklifləri bəyənəcəklər. Baş nazir sərhədlərdə nəzarəti gücləndirməyi, sığınacaq tələblərinə daha tez baxılmasını, müsbət cavabların sayını azaltmağı və əcnəbi cinayətkarların tez-tez ölkədən çıxarılmasını təklif edir. Burada çoxları onunla razılaşacaq, xüsusən də mühacirlərin və qeyri-qanuni mühacirlərin törətdiyi cinayətlərdən nümunələr verən son ayların və günlərin kriminal xronikasını nəzərə alsaq.
Mişel Barnier, Fransanın qəbul etmək istədiyini "daha yaxşı inteqrasiya etmək" üçün "ciddi tədbirlər" vəd edib. O, cinayətin cavabını yeni həbsxanaların tikilməsində, şərti deyil, real cəzaların verilməsində görür. Baş nazir yaxşı bilir ki, immiqrasiya və təhlükəsizlik mövzuları fransızların əksəriyyəti və əlbəttə ki, parlament tərkibinin üçdə ikisi üçün həssasdır. Amma o, həm də anlayır ki, immiqrasiya məsələsi prinsipial məsələyə, müəyyənedici nişanə çevrilib. “İmmiqrasiyanı gətirib çıxardığı ideoloji çıxılmaz vəziyyətdən çıxarmaq üçün təcili ehtiyac var” deyə Barnier bildirib. Əbəs yerə deyil ki, parlamentdəki ifrat sağçıların rəhbəri Marin Le Pen artıq immiqrasiya ilə bağlı yeni, daha da sərt qanun tələb edib.
Baş nazir xarici siyasət məsələlərinə nisbətən az diqqət yetirərək “Fransanın Ukrayna xalqının tərəfində qalması” ilə kifayətlənib və Yaxın Şərqdə hərbi əməliyyatları tez bir zamanda dayandırmağa çağırıb. Daha çox diqqət çəkən başqa bir mövzu parlament seçkilərində partiya siyahıları əsasında proporsional səsverməyə keçid olub. Hökumətin bu istiqamətdə atdığı addımlar həm sağ, həm də sol cinahdan ciddi şəkildə izləniləcək. Bu dəfə səslərin əksəriyyətini toplayan, lakin parlamentdəki postlarını itirən Marin Le Penin partiyası qaydaların dəyişdirilməsində ümid görür.
İfrat solçu həm də partiya siyahıları əsasında proporsional səsvermə haqqında düşünür. Milli Assambleyanın mümkün yeni buraxılması ərəfəsində bir çox qüvvələr mərhələli seçkilər zamanı qaçılmaz ittifaqlardan və sövdələşmələrdən xilas olmaq istəyir. Bu çox həssas məsələdir və bu dəfə Baş nazir proporsional səsvermənin mümkünlüyü barədə “düşünməyə hazır olmaq”la məhdudlaşıb.
V.VƏLİYEV