Enerji içkilərini bu gün ən kiçik, lap elə ən ucqar mağazalar da da asanlıqla tapmaq olar. Bu içkilərin tərkibində stimullaşdırıcı maddələr var (ən çox kofein) və zehni eləcə də fiziki stimullaşdırıcı kimi satılır.
Bu təsirin kofein və şəkər sayəsində əldə edildiyinə inanılır, lakin enerji içkilərinin bədən üçün böyük faydalarına dair heç bir dəlil yoxdur.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, rusiyalı həkim Natalya Voiteşonok həddindən artıq içkinin fəsadlarından danışıb.
Enerji içkilərinin faydaları nələrdir?
Həkimin sözlərinə görə, enerji içkilərindəki kofein və taurin adətən böyük miqdarda olur.
Bu komponentlər faydalı ola bilər, çünki onlar həqiqətən performansı artırır və maddələr mübadiləsini sürətləndirirlər. İstehsalçılar da tez-tez tərkibini B, C vitaminləri, jenşen və guarana ekstraktları ilə tamamlayırlar.
Enerjinin nə qədər zərəri var?
Əsas komponent, sudan başqa, kofeindir. Bir qutu enerji içkisi (adətən 450 ml) təxminən 130 mq ehtiva edir. Kofein toksikliyi üçün də bir hədd var: böyüklər üçün 400 mq və 18 yaşdan kiçik uşaqlar üçün 100 mq.
Bu norma deyil, əksinə maksimum icazə verilən dozadır. Enerji içkilərinin bəzən özlərini idarə etməkdə çətinlik çəkən yetkinlik yaşına çatmayanlara satılmaması (?) əbəs yerə deyil. İçkiyə tez alışma riski var və onun həddindən artıq istehlakı bütövlükdə bədənə, xüsusən də mərkəzi sinir sistemi səviyyəsində zərər verir.
Belə ki, çoxlu enerji içkiləri içirsinizsə, aritmiya, yüksək qan təzyiqi, yuxu problemləri və hətta depressiya (sinir sisteminin tükənməsi) inkişaf riski var. Siyahıda sonrakı yerləri əsəbilik, allergiya, yüksək qan şəkəri, titrəyən dizlər və sürətli ürək döyüntüsü, mədə-bağırsaq xəstəlikləri (mədə xorası) tutur.
Üç saat ərzində təsir
Şübhəsiz ki, bir çoxları performansın kəskin artmasından sonra tükənmənin eyni sürətlə baş verdiyini fərq edir. Nəticədə, Natalya Voiteşonokun sözlərinə görə, insan bədənin bərpası lazım olduğunu başa düşmür və dozanı artırır.
Enerji içkisinin təsiri cəmi üç-dörd saat davam edir.
Ən yaxşı canlandırıcı alternativ olaraq, həkim jenşen şərbəti və ya tincture, eləcə də limon otu qəbul etməyi məsləhət görür.
Nazlı Almuradova