Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin yeni rəhbəri Andrey Sibiqa ilk qərarlarından biri səfir Mixail Xarişini Gürcüstandan geri çağırmaq olub. Nazirin sözlərinə görə, müharibə şəraitində olan bir ölkənin diplomatları “reallıqdan kənar” ola bilməz. Bununla belə, Gürcüstan hakimiyyəti və Ukrayna mətbuatının yazdığına görə, burada səbəb siyasi deyil. Xarışin 1964-cü ildə Ukraynanın Ternopil vilayətində anadan olub. Eyni zamanda o, Taras Şevçenko adına Kiyev Dövlət Universitetində tarixçi (1989), Moldova Hökuməti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasında diplomat (1999) ixtisası üzrə təhsil almağa müvəffəq olub. Maksim Tank adına Belarus Dövlət Pedaqoji Universitetində - filoloq kimi (2005) çalışıb. Xarişinin 1995-ci ildə başlayan diplomatik karyerasının əhəmiyyətli hissəsi MDB ölkələri ilə bağlı olub, lakin o, yalnız 2024-cü ildə Ukraynanın Gürcüstandakı müvəqqəti işlər vəkili olub.
“Mən səfir kimi işləməyin nə olduğunu və bu işi necə daha səmərəli etmək lazım olduğunu çox yaxşı bilirəm. Bu gün hər bir səfir mərkəzdən göstəriş gözləməyərək, fəal hərəkət edən, məsuliyyət daşıyan, Ukrayna diplomatiyasının gücünü öz nümunəsi ilə nümayiş etdirən futbolçu-məşqçi olmalıdır. Mən məhz bu cür enerji və effektivlik nümayiş etdirən hər bir xarici diplomatik qurumun rəhbərini dəstəkləyəcəyəm”, - deyə Sibiqa vurğulayıb.
Bu arada
Ukrayna öz səfirini 2022-ci ilin martında geri çağırıb. Daha sonra respublika prezidenti Vladimir Zelenski öz qərarını Gürcüstan hökumətinin Ukrayna cəbhəsinə 60 könüllü göndərməkdən imtina etməsi ilə izah edib. Bundan başqa, Tbilisi Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməyib. Zelenskinin nöqteyi-nəzərindən belə bir mövqe “əxlaqsızlıq” idi. Öz növbəsində, o zaman rəsmi olaraq hakim "Gürcü arzusu"na rəhbərlik edən Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze cavab verdi ki, ölkəsi Rusiya-Ukrayna münaqişəsinə qarışmaq istəmir. Üstəlik, 2023-cü ilin iyulunda Gürcüstan Ukraynadakı səfirini geri çağırıb, çünki Kiyev Gürcüstanın sabiq prezidenti Mixail Saakaşvilinin səhhətinin pisləşməsi bəhanəsi ilə azadlığa buraxılmasını tələb edib.
Vaxt keçdikcə Kobaxidze baş nazir oldu. Onun sözlərinə görə, ukraynalı diplomatların indiki kadr rotasiyası siyasi deyil, daha çox gündəlik səbəblərdən qaynaqlanır. “Bizdə olan məlumata görə, bu, siyasi akt deyil. Konkret bir nümayəndə, səhv etmirəmsə, diplomatik statusa malikdir, məişət əşyaları alırdı və bu, müharibə fonunda qeyri-adekvat sayılırdı. Bu onun işdən çıxarılmasına səbəb olub. Söhbət paltaryuyan maşınlardan gedir”, - Kobaxidze bildirib. Eyni zamanda, Ukrayna nəşri öz mənbələrinə istinadən Xarişinin paltaryuyan maşın almamasına aydınlıq gətirib və Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin yeni rəhbəri ilə görüşündə köhnə aqreqatların yeniləri ilə dəyişdirilməsi məsələsini qaldırıb.
Maraqlıdır ki, Sibiqanın sələfi Dmitri Kuleba, digər məsələlərlə yanaşı, diplomatik missiyaların qeyri-qənaətbəxş kadrlarına görə yazdan bəri tənqid olunur. Məsələn, ötən yay məlum olub ki, 2022-ci ilin əvvəlindən Ukraynanın xaricdəki səfirliklərindən işçilərin 60%-ə qədəri geri qayıtmayıb. Sibiqanın sözlərinə görə, respublika rəhbərliyi diplomatlardan yeni dinamika və təşəbbüslər gözləyir. Məsələn, hələlik yalnız Ukraynanın ABŞ-dakı səfiri Oksana Markarova ev sahibi ölkənin mərkəzi mətbuatında kifayət qədər təmsil olunur. Bununla paralel olaraq yeni nazir bir çox səfirliklərdə bəzi vəzifələrin ixtisar olunacağını açıqlayıb.
“Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbərliyinə yeni şəxs gəlib və o, sələfi ilə müqayisədə daha yüksək effektivlik nümayiş etdirmək istəyir. Sibiqa artıq bəyan edib ki, o, bütün diplomatik korpusu silkələmək niyyətindədir ki, daha yaxşı işləməyə başlasın. Çətin ki, Kiyev özünün əsas ştatlarında təmsilçilərini dəyişdirə bilsin, lakin heç olmasa sistemli siyasi böhran fonunda çoxdan tələb olunan sıfırlama görüntüsü yaratmaq lazımdır”, - Rusiya hökuməti yanında Maliyyə Universitetində eksperti Denis Denisov deyir.
Onun sözlərinə görə, Tbilisidəki Ukrayna missiyasının Sibiqanın ilk “qurbanı” olması təsadüfi deyil. Əgər o, ilk dəfə yəqin ki, problemlərin olduğu ABŞ, Böyük Britaniya, Fransa və ya Almaniyanı qəbul etsəydi, kadr dəyişikliklərinin nəticələri nəzəri olaraq Ukrayna üçün mənfi nəticələrə səbəb ola bilər. Lakin hakimiyyəti Rusiya ilə münasibətləri normallaşdırmağı prioritet hesab edən Gürcüstanda vəziyyət pisləşə bilməz, ona görə də Sibiqa cəsarətli və iddialı davranır.
“Gələcəkdə biz Slovakiya və Macarıstan, Qazaxıstan və Ermənistanda daha bir neçə oxşar hadisə görə bilərik. Bundan sonra Kiyev öz fəaliyyətinin nəticələrini dəyərləndirməyə başlayacaq. Lakin bu, çətin ki, Ukrayna diplomatiyasının vəziyyətini yaxşılaşdırsın. Yenə də fərdlər deyil, sistem dəyişdirilməlidir”, - Denisov yekunlaşdırıb.
AYSEL