İnsanlar olmasaydı, onlar yalnız 18 min ildən sonra yox olardılar...

19 Sentyabr 2023 22:25 (UTC+04:00)

İnsanlara görə onurğalı heyvan cinslərinin sayı insan fəaliyyəti olmadan bir milyon il ərzində olduğundan 35 dəfə daha sürətlə azalır.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə ekoloq Gerardo Seballos və bioloq Pol Erlixin araşdırmasında deyilir.

Alimlər onurğalıların 5,4 min cinsini (balıqlar istisna olmaqla) təhlil edərək müəyyən ediblər ki, son beş yüz ildə onlardan 73-ü, o cümlədən dəniz inəkləri və marsupialların nəsli kəsilib. Tədqiqatçıların fikrincə, insanlar olmasaydı, onlar yalnız 18 min ildən sonra yox olardılar.

Yaşayış yerlərinin məhv edilməsi, qeyri-qanuni ticarət və iqlim dəyişikliyi səbəbindən yaxın onilliklərdə mövcud nəsli kəsmə sürəti əhəmiyyətli dərəcədə sürətlənəcək. Ceballos və Ehrlix, insan fəaliyyətinin səbəb olduğu altıncı kütləvi yox olma dövründə yaşadığımıza inanan alimlərin mövqeyini bölüşürlər. Əvvəlki dövrdə təbii amillərin təsiri ilə dinozavrların nəsli kəsildi.

“...Bütün bu doğuşları itirməklə, biz planetin ümumən həyat və xüsusən də insan həyatı üçün təməlini itirmiş oluruq. Atmosferdə yaşamağa imkan verən qazların qarışığı bitkilərdən, heyvanlardan və mikroorqanizmlərdən asılıdır”.

Bunu deyən Ceballos, hələ ki, vaxt var ikən tez hərəkətə keçməyə çağırır.

Tədqiqatda heyvanların yox olmasının və onun nəticələrinin qarşısını almaq üçün təcili olaraq qlobal miqyasda siyasi, iqtisadi və sosial səylərə ehtiyac var.

Nazlı