Azər ƏLİYEV, şair-publisist
Ağrim-acim
Hərdən düşünürəm əlimdə qələm,
Gör nələr çəkibdir başımız bizim.
İmperiya dağ çəkmiş ürəyimizə,
İmperiya əl qoymuş gərəyimizə,
Almış əlimizdən var- yoxumuzu,
Sürgündə itirmiş bir çoxumuzu.
Qılınc əyyamından ox zamanından,
Kəsilmiş neçə baş, susmuş neçə qəlb,
Bizi ayrı saldı Cənub ilə Qərb.
Qoca çinarları kökdən qoparmış,
Neçə şairimi alıb aparmış.
Susamış qanına alimlərimin,
Əlləri kəsilmiş nəqqaşlarımın.
"Türkmənçay"saxladı məni yolumdan,
"Gülüstan" döndərdi məni yolumdan.
Qandallar vuruldu şir biləklərə,
Qara duman çökdü nur diləklərə.
Dik baxan gözləri oxla vurdular,
Yurdumu yandırıb tonqal qurdular.
Gülüstan dilimdə çəmənzarlıqdı,
Gülüstan qəlbimdə bir məzarlıqdı.
Bunu dünyalara yaydı Bəxtiyar,
Bunu fəryadıyla yazdı Bəxtiyar,
Sibirdə Cavidə məzar qazıldı,
Vətənimdə böyük Xəzər qazıldı.
Axdı neftim-qazım yad ölkələrə,
Beləliklə ən saxta tarix yazıldı.
Dedi: amalımız bir, arzumuz birdi,
Yalan söz söylədi yalan vəd verdi,
Yadlar gəldi səni məndən qopardı
Bütün sərvətimi çəkdi apardi
Yetmiş il gizlicə siyasət qurdu.
Xain əməliylə toy-büsat qurdu.
Böyuk sarayları-gen küçələri,
Adımdan çıxarıb adlaşdırdılar.
Doğma şairlərim-sənətkarlarım,
Sürgünə getdilər, vidalaşdılar.
Murdar əlləriylə tutdu əlimdən,
Qardaşıq dedilər, doğmalaşdılar.
Altı yüz, on minlik xəyanətkarı,
Oğrunu, qulduru, cinayətkarı,
Köçürüb doldurdu torpağımıza,
"Xoşgəldin" söylədik qonağımıza.
Sığınacaq da verdik, çörək də verdik
Üşüməsinlər dedik, ölməsin dedik.
Nə adı var idi, nə də soyadı,
Aldıq çiynimizə yağını-yadı.
"Ceyhunu" dəyişib "Cerc" elədilər,
Ədəbiyyatımı dəyişib dərc elədilər.
Ağladı, sızladı, artdı, dirildi.
Qonaqlıq çox çəkdi, gör neçə ildi.
Rus-Yapon savaşı qurtaran kimi,
Qonaqlar pusdular bucağı-tini.
"Arxalı kopək qurd basar" deyə,
Qalxdı silahların tüstüsü göyə.
Mənimdir bu torpaq, mənimdir dedi,
Qonaqlar sizlərə qənimdir, dedi.
Şərəfim-şanım yox, dedi erməni.
Bu yerlər olacaq tezliklə mənim.
Atası fransız, anası rusdur,
Nə vaxtdan belə bir millət olmuşdur?
Ay axmaq, gəzdiyin o torpaq, yediyin çörək,
Haçandan sənindir, bir söylə görək?
Torpaq da türkündür, su da türkündür.
O, dağ-daş, təbiət baba mülkümdür!
Türkün tarixi var uludan-ulu,
Türkün olacaqdır bu zəfər yolu.
Şuşada, Ağdamda yatan məzarlar,
Vətən keşiyini çəkirlər ONLAR.
Torpağa yad mərmi düşməsin deyə
Şəstlə sinə gərdi namərd gülləyə.
Özünü alova-oda bələdi,
Canını Vətənə fəda eylədi.
Ölməmiş, səngərdə uzanıb onlar.
Yurdun keşiyində dayanib ONLAR.
Cənnətin sakini oldu ŞƏHİDLƏR!
Əbədi bir heykəl oldu ŞƏHİDLƏR!
Ayın işığından yaranib ONLAR.
TANRININ nuruna boyanıb ONLAR.
A, Serj! Söylə o "yan"lara, "dığa"nı qandır
Gəzdiyin bu torpaq AZƏRBAYCANDIR!
Tapılmaz
Ocaq sənsən, ocaqdakı köz mənəm,
Doğru sənsən, dürüst mənəm, düz mənəm
Zirvə sənsən, dərə mənəm, düz mənəm
Məndən başqa sənə sirdaş tapılmaz.
Ağlayan sən, gözündəki yaş mənəm.
Qaya sənsən, torpaq mənəm, daş mənəm.
Çağlayan sən, dolu mənəm, boş mənəm
Məndən başqa sənə qardaş tapılmaz.
Yad ölkədə şah olsam da qalmaram.
Doğma eldə saralmaram, solmaram.
Demə ki, mən sənə səcdə qılmaram
Səndən dönən bir vətəndaş tapılmaz.
Mənə açılan qapım.
Mənə açılan qapım,
Qonaq gəlsin evimə.
Anam açsın qolların
Gülüş qonsun üzünə
Mənə açılan qapım
Desin-gülsün körpələr
Türkçülüyün üzünə
Qoy açılsın körpülər
Mənə açılan qapım
Açılma dərdə-qəmə.
Günəşin şüaları,
Hər gün dəysin üzümə.
Bu qapım, bu pəncərəm
Açılanda taybatay,
Gecə Ay işığını
Gərək ki, ordan görəm.
Mənə açılan qapım
Açıl, baxım günəşə.
Arzum da, istəyim də,
Bu Türk dünyam birləşə.
Külək, aç pəncərəmi
Qoy meh dəysin üzümə
Yarpaqlar xışıldasın,
Quşlar etsin zümzümə.
Külək, aç pəncərəmi
Baxım uca dağlara.
Çalım" Yanıq Kərəmi"
Axsın buz bulaqlara.
Azərbaycan Bayrağı!
Sənsən mənim qürurum.
Sənsən mənim baş tacım.
Diz çöküm önündə mən
Öpüm, səni oxşayım.
Gecələrin gündüzü,
Zülmətlərin çırağı
Azərbaycan Bayrağı!
Dalğan ümmana bənzər,
Adın dillərdə əzbər.
Şöhrətin dünyaları,
Ayı-Ulduzu gəzər.
Millətimin, xalqımın
Sən arxası dayağı,
Azərbaycan Bayrağı!
Kor baxsa, gözlərinə
İşıq gələr, nur gələr.
Yaği baxsa gözləri
Tez tutular, kor olar.
Qanadlan səmalarda
Sanki Qartalsayağı
Azərbaycan Bayrağı!
Azərbaycan Bayrağı!
Məmməd Araza
Xəbərdaram yazdığın bütün şeirlərindən,
Fərqləndirən nədir ki, səni qeyrilərindən.
Qiymətlidir sözlərin, həm açıqca, həm aydın
Çıxıb Yer Kürəsindən Ayda-Marsda yazaydın.
Qurğuşundan ağırdı hər sözünün çəkisi,
Şairlərlə ucalır Azərbaycan ölkəsi,
Yurdumun şaxtasına məhəbbətin bahardır
Səntək övladı olan vətən, nə bəxtiyardır.
Şeir
Bəzən, elə bir adama rast gəlirəm ki, şeir
oxunanda üzünü yana çevirir, təəccüblənirəm.
Şairlər hər gülü-çiçəyi sevir
Özləri sevilmir-görəsən niyə
İndi insanların gözündə şeir
Bəlkə də dəyməyir qara qəpiyə
***
Şeirlə ucalır doğma Vətənim
Yenidən Vaqiflər, Vazehlər gəlir
Şeirlə yazılıb bu Dövlət Himnim
Yüksək zirvələri fəth edib gəlir.
***
Şeirdə dağ olur daş qırıqları,
Şeirlə həll olur insan haqları
"Ənəlhəq" söyləyən Nəsimi kimi
Günəşlə açılır hər sabahları.
Cabir Novruzun "Sağlığında qiymət verin insanlara" şerinə...
Deyirsən ki, sağlığında qiymət verək insanlara.
Yaxşı deyək yaxşılara, yaman deyək
yamanlara
Bu zamanda kimə yaxşı deyək, kimə yaman.
Seçmək olmur kimdi şeytan, kimdi insan.
Hər kəs özü-öz işində tapılmayır,
İnsanlığın qarşısına yaxşı qapı açılmayır.
Kimə qiymət verək söylə,
Kimə tülkü, kimə aslan deyək, söylə.
Dəyişilib zamanımız
Yaxşılığı dərk etməyir imanımız.
İtirilib insanlığın ünvanı da,
İtirmişik yaxşını da yamanı da.
Üz tutmayın uşaqlara,
qocalara,
cavanlara
Uşaqların bağçadadır, cavanların barda içir.
Qocaların qalan ömrü "Qocalar evində" keçir.
Bu adətdən sənin xoşun gəlməsə də
Adətimiz budur bizim.
Çörəyimiz oğurluqdu, yalanımız sudur bizim
İnsanlığa bu dünyada hörmət yoxdur.
İtirilib dosta qarşı dostluğumuz
Biz heykəli üstün tutduq bu həyatda,
Biz qızılı, var-dövləti üstün tutduq
bu həyatda.
Yaxşılara-yaxşılığı tez unutduq
bu həyatda.
Elə bildik o, dünyada mülk alırıq
Bilmədik ki, bu dünyada varlandıqca, o, dünyada
alçalırıq
Göz görməyir insanlığı,
kasıbları unuduruq
Varlılara alqış deyib,
zənginlərə əl çalırıq.
Kasıb məğrur, kasıb mərddir
Kasıblığı ələ salmaq nadanlıqdır,
böyük dərddir.
Bax, bunlara qiymət verin
İnsan deyin, insanlara
Yaman deyin, yamanlara.