Ölkəmizdə yetişməyən, lakin bazar və dükanlarımızda çox satılan elə meyvələr var ki, onları dadına və ətrinə görə alıb ləzzətlə yesək də, həmin meyvələrin faydası haqqında geniş biliyə malik deyilik. O meyvələrdən biri olan bananın müalicəvi əhəmiyyətindən xəbərsiz olmaqla yanaşı, hətta bu bitkinin mənşəyi haqqında da aydın təsəvvürümüz yoxdur. Hələ də çoxları bananın vətəninin Afrika qitəsi olduğunu və həmin ərazilərdə daha geniş becərildiyi fikrindədir. Əslində isə həqiqət başqa cürdür.
Bu fikirləri Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin Bağçılıq kafedrasının professoru, meyvələrlə müalicə sahəsində uzunillik elmi araşdırmaların müəllifi Zaur Həsənov AZƏRTAC-ın bölgə müxbirinə müsahibəsində bananın faydaları, bu meyvə ilə qidalanma və müalicə vasitəsi kimi istifadə qaydaları haqqında danışarkən deyib. Zaur Həsənov bildirib ki, banan ilk dəfə Makedoniyalı İskəndərin ordusu tərəfindən eramızdan əvvəl 327-ci ildə Hindistanda kəşf olunub. Hindlilər onun kölgəsində sərinləyir və meyvələrindən yeyirdilər. Ərəblər və yunanlar bu bitkini "əntiq meyvə” bitkiləri qrupuna aid etmişdilər. Sonralar banan ərəb tacirləri tərəfindən Afrika sahillərinə, oradan portuqaliyalılar tərəfindən (1482-ci il) Portuqaliyaya, oradan isə 1516-cı ildə Atlantik okeanını keçərək Amerika qitəsinə aparılıb. Güman olunur ki, ABŞ-a banan 1690-cı illərdə Meksika sahillərindən gətirilib.
Hazırda banan Asiya və Latın Amerikası ölkələrində geniş ərazilərdə becərilir. Tropik meyvə bitkiləri içərisində daha çox istehlak əhəmiyyətli bitkidir. Banan meyvələri yüksək kalorili olduğundan dünyanın əksər bölgələrində milyonlarla insanın əsas qida məhsuludur.
Bananın əsas qiymətli cəhətlərindən biri meyvələrin kaliumla, C, A, B vitaminləri və folatla zəngin olmasıdır. Eyni zamanda meyvələr kalsium, dəmir, maqnezium və fosforla zəngindir. Meyvələrinin tərkibində karbohidratlar, həmçinin riboflavin, A provitamini, B1, B2 və C vitamini var. Şəkərlər saxaroza, fruktoza və qlükoza ilə təmsil olunur.
Hər 100 qram meyvə 100 kalori enerji verir. Banan meyvəsinin ləti nişasta ilə zəngindir. Yetişdikdə bu nişasta bir qrup sortlarda şəkərə çevrilir, digərlərində isə çevrilmədən nişasta şəklində qalır. Bu halda ondan qənnadı sahəsində müxtəlif məmulatların hazırlanmasında istifadə olunur. Belə meyvələr, həmçinin qurudulduqdan sonra alınmış pastadan buğda, qarğıdalı və digər dənli bitkilərin əvəzedicisi kimi istifadə olunur. Tumurcuqları tərəvəz kimi yeyilir. Həm arıqlamaq, həm də kökəlmək üçün istifadə oluna bilir. Səhərlər bir banan yeyəndə tərkibində olan pektinin hesabına mədə şirəsini yığdığına görə həm aclığı götürür, həm də 100 qram meyvə 90-100 kalori enerji verir. Südlə banan yeyilməsi isə çəki artırır. Banan orqanizmdə asan mənimsənildiyindən zəifləmiş insan 5-6 banan yeməklə günə 500-600 kalori toplaya bilir.
Professor Zaur Həsənov deyir ki, banan mədə xorası olanlar üçün xüsusilə əlverişlidir. O, mədə şirəsinin səviyyəsini zəiflədir. Mədə divarını qoruyan təbəqə yaradır, qıcqırmanı götürür, qəbizliyi aradan qaldırır. Banan meyvələrinin tərkibində olan triptofan və serotinin əqli yorğunluğu götürür, xoş emosional əhval-ruhiyyə yaradır. Kaliumla zəngin olduğundan banan meyvələrindən qan təzyiqinin normallaşdırılması və ürək fəaliyyətinin nizamlanması üçün istifadə olunur. Beyin damarlarında trombun əmələ gəlməsini aradan qaldırır. Kişi potensiyasını artırmaq gücünə malikdir.
Banan zəif işlədici, antibakterial, spazma götürən, ödqovucu, sidikqovucu, yara və xora sağaldıcı, sakitləşdirici təsirə malik olmaqla soyuqdəyməni götürür, həzmi yaxşılaşdırır. Banan pəhriz qidası kimi ağız boşluğunda selikli qişanın zədələnməsi, mədə və onikibarmaq bağırsaq xəstəliyi, xroniki qastroenterokolit, ishal, bakterial dizenteriya, qaraciyər və öd yolları xəstəliyi, stomatit, böyrək və sidik yollarının xəstəliyi, mərkəzi sinir sisteminin funksional pozulmaları zamanı istifadə edilir. Banan meyvələri ürək-damar çatışmazlığı nəticəsində yaranmış ağır şişmələr, həmçinin hipertoniya xəstəlikləri zamanı faydalıdır. Yetişməmiş banan meyvəsi diabet və piylənmə zamanı faydalı sayılır. Mədəyə və onikibarmaq bağırsağa qanaxma zamanı, dizenteriya və vəba xəstəliklərində banan şirəsi müalicə vasitəsi kimi istifadə olunur. İsterik tutmalar və epilepsiya zamanı banan sakitləşdirici təsir göstərir.
Banan siqaret çəkməyi tərgitmək istəyənlər üçün də qiymətli vasitədir. Meyvələrin tərkibində olan B qrup vitaminlər, həmçinin kalium və maqnezium orqanizmdə nikotinə qarşı dura bilirlər.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər
Xəbər lenti
Bakı dairəvi yolunda qəza
Hadisə 15:27Mərkəzi Bank “Azərbaycan Sənaye Bankı”na icrası məcburi sərəncam verib
İqtisadiyyat 15:23Bu gün onların günüdür
Siyasət 15:12Azərbaycanda “Avtomobil yolları haqqında” qanun dəyişib
İqtisadiyyat 14:56Xocalıya qayıdış bu tarixdə başlayacaq" - ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 14:47NATO-Ermənistan “nikah”ına hazırlıq gedir - RAKURS
Siyasət 14:13Gənclər Fondu auditor seçir
İqtisadiyyat 14:05“Azərişıq” Göyçayda yenidənqurma işlərinə başlayıb - VİDEO
İqtisadiyyat 14:03Bayram günlərində 100 mindən artıq ağac əkilib
Sosial 13:08“Texnika Bank”ın əmlakları təkrar hərraca çıxarılır
Hadisə 12:51Bu gün onların günüdür
Siyasət 12:43Yaşıllığı olmayan şəhərlər məhvə məhkumdur - ANALİZ
Siyasət 12:42Qərb sülh əvəzinə müharibə axtarır... - TƏHLİL
Siyasət 12:42PREZİDENT: “Mənim sözüm imzam qədər qüvvətlidir!” ŞƏRH
Siyasət 12:41“Azneft” İstehsalat Birliyinə yeni baş direktor TƏYİNAT
İqtisadiyyat 12:40Azərbaycandakı valyuta hərraclarındakı satış 2 dəfəyə yaxın artıb
İqtisadiyyat 12:32Xavi jurnalisti məhkəməyə verib
İdman 12:31Bakıda 17, bölgələrdə 20 dərəcə isti olacaq - HAVA
Hadisə 12:19“Neftçi”nin legioneri zədəsini sağaldıb
İdman 12:05Ombudsman Xankəndidə erməniəsilli sakinlərlə görüşüb
Siyasət 12:02Sumqayıtda qanunsuz tikili sökülüb - FOTO/VİDEO
Hadisə 12:0023,8 kiloqrama yaxın narkotik vasitə aşkarlanıb
Hadisə 11:48Ötən sutka 31 yanğına çıxış olub
Hadisə 11:46AMB dollara tələbin artmasının səbəblərini açıqlayıb
İqtisadiyyat 11:44Gəncədə mənzildən oğurluq edən 4 nəfər tutuldu
Hadisə 11:40Məktəbdə nöqsan aşkarlandı
Hadisə 11:39AMB inflyasiyaya dair proqnozunu sabit saxlayıb
İqtisadiyyat 11:19Ağdərədə qumbaraatan və pulemyot aşkarlanıb
Hadisə 11:05AMB uçot dərəcəsini azaldıb
İqtisadiyyat 11:04İcma bəyanat yayıb
Siyasət 10:51Əmək bazarı bülleteni hazırlanıb
Sosial 10:50“Dayanıqlı Tikinti Zirvəsi” adlı tədbir keçiriləcək
İqtisadiyyat 10:49Bu gecə ehtimal edilən ilk Qədr gecəsidir
Sosial 10:477-ci sinif şagirdi bıçaqlandı
Hadisə 10:45Cinayətdə şübhəli bilinən 55 nəfər saxlanıldı
Hadisə 10:44Baş Prokurorluğun keçmiş mətbuat katibi VƏFAT ETDİ
Hadisə 10:43Bakı Olimpiya Stadionunun qarşısında QƏZA
Hadisə 10:39Biz özümüz ədaləti bərpa etdik - ŞƏRH
Siyasət 10:37Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
Hadisə 10:35Lənkəranda zəncirvari yol qəzası olub - YENİLƏNİB
Hadisə 10:33Bakıda silah-sursat aşkarlanıb - FOTO - VİDEO
Hadisə 10:06Yanvarda Azərbaycan Türkiyəyə qaz nəqlini cüzi azaldıb
İqtisadiyyat 09:59Azərbaycanın təhlükəsizlik orqanları 105 yaşında - VİDEO
Siyasət 09:55Minatəmizləmə mövzusunda beynəlxalq konfrans keçiriləcək
Siyasət 09:52DTX 190 cinayət işinin ibtidai istintaqını aparıb
Hadisə 09:48Lənkəranda zəncirvari yol qəzası olub
Hadisə 09:44Müğənnilərin bayramda əldə edəcəyi qonorar bəlli oldu
Şou-Biznes 09:43Energetika Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib - FOTO
İqtisadiyyat 09:37Naxçıvanda avtomobil yolunda uçqun olub - FOTOLAR
Hadisə 09:35Martın 30-da test imtahanı mərhələsi keçiriləcək
Təhsil 09:29Bu ərazilərdə qaz təchizatı dayandırılacaq
Hadisə 09:24Bu günə olan valyuta məzənnələri
İqtisadiyyat 09:22Təbii qaz cüzi bahalaşıb
İqtisadiyyat 09:20Bakıda sıxlıq olan yollar - SİYAHI
Hadisə 09:16Özəl xəbərlər
Digər xəbərlərBu gün onların günüdür
Siyasət 15:12Xocalıya qayıdış bu tarixdə başlayacaq" - ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 14:47Redaktorun seçimi
Köşə yazıları
Gəlin, teatra gedək!
27 Mart 18:06
Sonbeşikdən çox sevilir ilk beşiyə qoyulan…
18 Mart 15:57
Populyar
Düşmən dəyirmanına su tökən XƏYANƏTKAR – TƏHLİL
22 Mart 17:40
FED uçot dərəcəsini sabit saxlayıb
21 Mart 19:17
Valyuta məzənnəsi
- USD 1,7000 0,00%
- EUR 1,8399 -0,05%
- GBP 2,1472 +0,12%
- RUB 0,0185 +1,08%
Sizin reklam yeriniz
2008-2024. Səs İnformasiya Agentliyi, Bütün hüquqlar qorunur. Məlumatlardan istifadə etdikdə istinad mütləqdir.
İfadə olunan fikirlərə sayt məsuliyyət daşımır.
Ünvan: Ü. Hacıbəyov küçəsi, 66; Bakı, Azərbaycan.
Email: info@sia.az Tel.: (+994 12) 598-33-90; Faks: (+994 12) 493-11-62;